2015年2月23日 星期一

kòe-nî, lâng

講年尾暗是 團圓ê 日子, soah hip 一桌chhe-chhau, 無 hip 人. 老bú 過身, 未半年, 頭1 ê 過年, 氣氛完全bô-kâng.

度活ê日子, 無幾日khùiⁿ-oa̍h, 難免疑問, lán人hô-mih-khó͘ 來出世。尤其是老bú, 自sòe 失pē-bú chhiâⁿ-tî, ka-kī 看人樣學人樣, 在生艱苦一世人, lú 看人lú 艱苦。Ka-kī leh, 好日子lóng 是 ǹg-bāng 天公賞, 幻想 kiáⁿ兒 致蔭, kàu siōng 路尾 iah-sī 目睭瞌--落去niâ。

I 確實堅強, giám-ngī, 空手赤kha kā 7 ê kiáⁿ兒chhiâⁿ 大, koh tio̍h  ho̍k-sāi 老 ta-ke, kap 樂暢ang。 拍算 樂暢ang, 有 看破天機, 嫖、賭、飲, lóng 無欠, 你兄我弟 絞群, 家庭責任放gōa-gōa, 快樂i ka-kī chi̍t 身tio̍h 好, 免siàu-siūⁿ i thang thàn錢 tàu 飼kiáⁿ, hak ke-hóe, koh-khah 免講ē-hiáu 設想kui 家 ê 將來, gín-á ê 教育。

是講現代人, 失教育, tī 社會kah人poa̍h-nóa, iah-sī berh 討趁, 汝tio̍h 重倍困難艱苦。Lán chit lê 老bú, 聽i 講 ê 入學 kan-taⁿ 4 kang niâ。Hō͘ in sī-tōa pun hō͘ 人, 改姓陳, 變做失名失姓ê 人。  Lán, hō͘ i 疼惜 飼大, m̄知, 無法度理解, 體諒chit款siáⁿ-mih 悲情ê sim-chiâⁿ。聽ĕ講, i khah 大漢了後, 有偷偷á 翻頭tńg-khì chhēr, 也有chhēr tio̍h sī-tōa, 也有兄弟, 姊妹, m̄-ku 親無親, 情無情, kan-taⁿ chhun 一身 ê 血緣, 天倫難回。Chit ê 血緣, 有註寫i ê 歲壽bô-thang 外長, i 過身chīn-chêng pat講 in 兄弟á lóng 50 外 60 niâ tio̍h 死ah, tī 告別禮拜, i kan-taⁿ chhun 1 ê 小妹thang 來。 In 按 toh 位來, lán 也lóng m̄敢問, 血緣也無真親, i ê 出身 soah 成做1 ê 迷團, 也tio̍h是 lán ê 出身也是一遍暗烏ê光景。

Lán chit 家, 兄弟姊妹對別人ê 身命, 歷程 lóng 真看重, m̄-ku 對ka-kī tio̍h 真看輕。驚kah人交陪, 驚hō͘人麻煩, 驚欠人, 根底驚還bōe 起, 的確潛意識內底kā ka-kī ê身命siuⁿ輕秤ah。有例thang看:
阿芬 tiāⁿ 會 tiāⁿ 好chia̍h mn̍gh件, 寄轉去hō͘ in thang 歡喜。 M̄-ku, 結果是, in 顛倒會問講, 是án怎beh 寄, ài 外chōe chîⁿ, koh lóng bōe-hiáu 說謝。Koh 會講, m̄-thang 費氣koh開錢寄lah, ā 無gōa 好chia̍h。 Kui 家口á ê信念, pháng sī 束信ka-kī 出力去趁, iah-sī ka-kī 去 khioh 看有人 phiaⁿ chhoaih, 人無愛ê, tio̍h 好。

Lán 的確m̄ 相信, 有人會有白白ê 好心好意pun 汝好ê mn̍gh。所致, 畏人, 的確是畏人情, kah 狗á sio-kāng, 頭永永lê-lê, 驚hō͘ 人看tio̍h lán ê ǹg-bāng, 也驚人知影, 施捨lán。因為拒絕, 也是會chhek tio̍h 人意, 會得失人, m̄敢拒絕, 換講, siáⁿ-mih lóng 無愛, siáⁿ-mih lóng 無需要, 窮實hah kah。尤其, 別人ê mn̍gh lóng khah 好, khah 讚, 心內是外欣羡leh, ná 會無愛!Kah he 名牌mn̍gh, iah-sī 去高級飯店, 名勝所在, 遊樂園, iah-sī 島外, 國外thit-thô, sio-siāng ê sim-chiâⁿ ah。Lán ē-tàng chhiau-chhōe 百千萬ê 理由, kā i 否認。

根底是否認ka-kī, kā ka-kī 看做無價值。 世間ê 解釋kap 意義lóng是lán ka-kī ê 投射niâ。 M̄-ku, 艱苦ê 是siáⁿ人? 世間運作ê理路, 無leh 看人歡喜悲哀lioh, 也tio̍h是 lán ê 宇宙bōe 同情lán ê 心情lah[悲情ê人, 無相信 祕密]。

是講, 心情開, khah 樂暢, 人ê 能力真正會khah 好, koh 會超越ê perfomace lioh。 有人講埃及ê Pyromid tio̍h 是án-ni, 自由人chiah 有才調做成功ê 產物, 絕對m̄是 奴隸工。人有自由, 創作力, 聯想力, 專注力  發揮會thang khah koân, khah 精微 。

對人情世事, lán 總驚驚, m̄敢 pôe-tòe kàu tau-tah。Lán 總 kā 人情看足重, 過重, 傷重, koh 自認無力thang pôe. 細漢ê 時tio̍h án-ní, 學費, 營養午餐 lóng 已經真逼ah, ná 有thang chhun hō͘其他 開用。 所pái, lán 開始 自作聰明, 去khioh 字紙, khioh 歹銅舊錫賣錢, koh 學 kóng 白賊騙老師, 同窗,  事實, 無hiah 艱難 mā ka-kī 渡kah 足艱難. 結局tio̍h 是, 完全bōe-hiáu 判斷局勢, 分辨輕重, 一切lóng 變kah 糊糊, 重要也無重要。 人講ê lóng khah 要緊, ka-kī ê tio̍h 先 ān leh 排後壁chiah 處理, lú 慘是慣勢養--起來ah。Kàu taⁿ bōe ké-pîⁿ。

沒有留言:

張貼留言

hiān-si̍t

      Sì goe̍h cha̍p-la̍k, lán thàu-chá ba̍k-chiu peh kim, oa̍t-thâu khòaⁿ piah téng ê sî-cheng, cha̍p tiám cha̍p-gō͘ hun, chhoah chi̍t-ē t...