2016年6月15日 星期三

tām-chúi ê hō͘

淡水ê 雨 kâng-khoán 酸澀 苦bī chn̂g kah koàn-sì chit ê 坎站
出海 ê 溪口 海湧 溢入溢出
Phah算 百年 無變竅 soah 變古蹟
看日日 kún-ká 起ê 波湧
永無致意
天頂風雲妝thāⁿ 黃昏

砲台英武 都 ā 蛀烏
八支大旗 百年chek kah 扁扁
chhan-chhiūⁿ 落tī 塗kha ê 雨水
酸苦澀 lóng ká-lām 做 lán kha lap ê 臭溝á水
流落 千年 萬年ê 烏水溝
Siáng ê 歷史 án-ni ?

2016年6月12日 星期日

tē 8 khò:kiaⁿ-hiâⁿ

tē 8 khò:kiaⁿ-hiâⁿ



kiaⁿ-hiâⁿ ê sî-chūn, m̄-bián am-khàm, ē-sái kín chiū kūn chhō̄e tio̍h oá-khò, tāi-seng an-tah lán ka-kī. liáu-āu
koh-chài ǹg bo̍k-phiau chìn-hêng.
第八課:驚惶 
kiaⁿ-hiâⁿ ê 時陣,m̄免 am-khàm, ē-sái kín 就近 chhōe tio̍h 倚靠,tāi 先 安搭 lán ka-kī, 了後 閣再 ǹg 目標 進行

2016年6月1日 星期三

káu-á pàng-jiō tio̍h giâ kha

聲音唸古
1.
足古早真古早有夠古早ê以早, lán 台灣有雲豹, 石虎,水鹿á, 烏月熊 滿四界pha-pha 走ê 古早。

Tī hit ê 好 khiā 起 ê 山內底兜,有樹林ê所在有 1 隻 貓 á,i  看tio̍h he 虎 leh lia̍h 獵物ê 時 有夠厲害,足厲害,真厲害, 大 hoah 1 聲,無論siáⁿ-mih 獵物 tio̍h lóng m̄敢 tín動。 貓 á 足 欣羡, 足愛 真愛 有夠愛 beh kā i 學 chit 步功夫,因為 i 家己 beh lia̍h niáu鼠ê 時, niáu鼠 lóng 足gâu 走, 足gâu nǹg,i lóng tio̍h 直直 jiok, 直直jiok,jiok kah 喘 phēⁿ-phēⁿ, koh 有tang-sî-á 會 jiok kah 無去。 10

I tio̍h 去 iang 虎 教 i。 虎真大方, 答應i, m̄-koh, i mā iang 貓á 教 i peh 樹 á ê 功夫。貓 á mā chin 爽快 答應。  是講,貓á 講: 我 khah 細隻,汝 khah 大隻,m̄知汝會kā 我騙--bōe? Lán 來去 chhōe人做公親中人。虎ìn 好。

Tú-á好,in 看tio̍h 狗á teh 過路去, tio̍h kā hiu, 叫 i 來。 狗á 看 in 2 ê, 無sêng beh 咬 人ê 款 chiah 行óa 去。狗á 講:lín 叫我, 是beh chhòng siáⁿ-mih tāi-chì? In tio̍h kā i 講chìn前 in 講好ê tāi-chì kā 狗á 講, beh 請 狗á 做公親中人證明 in 互相bōe 欺騙。狗á 人 古意條直, 隨答應講好,虎 先教貓á hoah ê功夫, 了後, 貓á ài 教 虎 peh 樹á ê功夫,狗á 我 kā lín 做證人。20

2.
了後, 貓á tio̍h 開始 真認真 足認真有夠認真學 虎大hoah  ê功夫, 是講 怎樣hoah i mā 是 喵,喵,喵,喵。I tiāⁿ-tiāⁿ 去 lia̍h niáu鼠試驗功夫, 果然 喵喵喵 mā 是 有效, niáu鼠 聽tio̍h 喵喵喵 mā 是 驚kah m̄ 敢tín動。30

An-nî,chi̍t 月日過了,虎 kā 貓á kóng, taⁿ 汝 功夫 學kah 差不多ah, 汝 mā tio̍h 開始 教我 peh 樹á ah。貓á ìn 講, 好!peh 樹á bîn-á-chài góa tio̍h kā 汝教。 隔轉kang,虎koh 來, soah 看bōe tio̍h 貓á,直直等,直直等,等 kah 日頭 落海, 貓á lóng 無現身。 虎 足 siūⁿ氣, 真 siūⁿ氣,有夠 siūⁿ氣!I 想講, 一定 beh kā lia̍h。M̄-koh, 貓á soah 走無去。 I kan-taⁿ ē-tàng 先去 chhōe 狗á。40

3.
狗á 聽虎講了, tio̍h 答應 chhōa 虎 去 chhōe 貓á。貓á 看tio̍h in 來, tio̍h 真kín, 足kín, 有夠kín,peh 去 樹á 頂。虎 看tio̍h  足 siūⁿ氣, 真 siūⁿ氣,有夠 siūⁿ氣!Oa̍t 頭 soah kā 狗á 咬, 狗á ê 後kha hō͘ 虎 咬 1 支去, kín 走。 虎 tī 樹á kha 顧 leh, 因為 i iáu bōe 學 tio̍h peh 樹á。 50

是講, 虎 tú-á 有看tio̍h 貓á án-chóaⁿ peh-khí- lih樹 á 頂, i tio̍h bóng 試, 結局 真正hō͘ i peh--khí-khì。 I hó͘ chi̍t 聲, 足暢,真暢,有夠暢。得beh lia̍h tio̍h 貓á ah。 貓á kín kā i 講, 汝看 汝 chit-má 會曉peh 樹á ah。M̄-ku, 虎 kâng款 beh kā 咬, 因為貓á 無信用,peh 樹á, 是i ka-kī 看學會曉ê。 51

貓á 隨真kín 足kín 有夠kín, 對樹 á頂 別位 peh 落樹á, 走kah 無看見人。虎頭 chi̍t pái peh 樹á,落來也是,所以 kha手 khah 慢, soah hō͘ 貓á 走去。52

4.
自án-ni 起,樹林內貓á tio̍h m̄敢 tòa,i tio̍h 離開 樹林地界。 Ah hit 隻狗á leh? Lán chit-má 翻頭來看狗á。I mā sio-siāng án-ni 想,所以, i 比 貓á khah 早chi̍t 步, tio̍h 離開樹林ah。

是講, 離開家鄉, beh 去toh 位 leh? Koh 看tio̍h ka-kī kha 無事無故 hō͘ 虎 kā 1 支去,足怨嘆,真怨嘆,有夠怨嘆,公親soah 變事主。Ná 想 也 ná siūⁿ氣, 氣 貓á kā i 害, 虎 kā i kha 咬去。I pái leh pái leh, 無意無意 行對山路落來。60

Kàu kah 1 間 廟,天tú beh 烏, i tio̍h 想講 入去 歇睏, miâ-chài chiah koh 行。入去了後, i koh 看tio̍h i 無去ê kha, koh 開始 怨嘆起來,ná想 soah tī hia háu 出來。Háu  kah 尾--á thiám,soah 強beh 睏--去。

Bī-sī bī-sī ê時,i hō͘ 溫柔ê 聲音 "汝teh háu siáⁿ?" 吵 驚 chi̍t-ē 精神, 目睭peh 金 看tio̍h 1 ê 哺檳榔ê 阿婆,面容 真慈祥,足慈祥,有夠慈祥一直kā 看,i 心內tio̍h 足安心,真安心, 有夠安心。了後,狗á tio̍h 照原本 事故 kā 阿婆講。61

Pō͘ 檳榔 ê 阿婆聽了真m̄甘,足m̄甘,有夠m̄甘,tio̍h kā 狗á 講,我 chit-má kō͘ che 金紙kā 汝做 1 支kha heh,汝 m̄免 koh 哭 ah。 狗á ê kha 隨 恢復原樣, i 足歡喜真歡喜有夠歡喜, 歡喜kàu tè 直直 se̍h lin-long,直直 se̍h lin-long,直直se̍h lin-long,soah bōe 記得kā 阿婆 說 多謝。 62

M̄-kú, 汝ài 會記得,汝 hit ki kha 是金紙做ê, bōe-sái bak tio̍h 水 ô͘!~ 阿婆 離開 chìn前 kā i 講án-ni。An-nî 了後, 狗á 為著 保護i ê kha,連 放尿ê時,kha mā giâ koân-koân。63

5.
天光ah,狗á 出廟門 繼續 行,行kah 人家厝,tú tio̍h 主人。 主人 kā 問, 汝狗á 來 chhòng siáⁿ? I kā  ìn 講, 拜托汝 收留--我,一日hō͘ góa chia̍h一頓 tio̍h 好,日--時,汝出去做 sit, 我 會 kā 汝 顧厝。 主人 tio̍h 答應i, ta̍k 日 hō͘ i chia̍h 暗頓, hō͘ i 顧家門。 狗 á kàu chia chiah 真正 安心。 70

尾--á, 貓á mā 來kàu 人家厝。 狗á 看tio̍h 貓á tio̍h 想起 以早ê tāi-chì,tio̍h 足 siūⁿ氣, 真 siūⁿ氣,有夠 siūⁿ氣 直直kā pūi pūi pūi。貓á ā kín 跳去 厝bóe 頂 bih。

了後, 主人 tńg--lâi。 貓á 也iang 主人hō͘ i tòa。 I 講,我會曉lia̍h niáu鼠,汝 m̄免 hō͘ góa chia̍h ,kan-taⁿ hō͘ 我tòa 厝頂 tio̍h 好, góa 替汝 lia̍h niáu鼠。 因為 án-ni-siⁿ,主人答應 hō͘ 貓á tóa 厝尾頂,hō͘ i 暗時 lia̍h niáu鼠。

樹林lih chhun 虎 tī leh, i 畏人。71

hiān-si̍t

      Sì goe̍h cha̍p-la̍k, lán thàu-chá ba̍k-chiu peh kim, oa̍t-thâu khòaⁿ piah téng ê sî-cheng, cha̍p tiám cha̍p-gō͘ hun, chhoah chi̍t-ē t...