2021年7月20日 星期二

AstraZeneca chù-siā

 Lán pún-chiâⁿ bô siūⁿ berh chiah chá chù ī-hông-siā. Ū tām-po̍h-á beh tián ióng ê ì-sù. Sī-kóng, nā òe tio̍h, berh án-chóaⁿ chiah hó leh? Khòaⁿ sin-bûn ū pò, ū ê lâng òe--tio̍h soah m̄ chhoán-khùi, koh ū lâng sim-chōng m̄ thiàu, koh lóng put-ti-put-kak. Lán tio̍h án-ní iā pòaⁿ choán-sèng pòaⁿ sūn-thàn chhù-lāi-lâng ê ì, tòe leh teng-kì, ī-iok, hông an-pâi khì chù AZ.

Che AZ èng-tong sī Ji̍t-pún sàng ê. In hia chhàu-sim ê lâng kóng kóa bô thian-liông ê ōe, siáⁿ-mih berh kòe-kî ah lah, hòe-té lah, si̍t-giām phín lah... ū-iáⁿ choan-choan pàng ke-sái ū, ke-nn̄g siⁿ bô pòaⁿ lia̍p.

Lán chiàu in ê an-pâi, ē-sái téng lé-pài 5 khì chù, m̄-ku thàu-chá tio̍h khì bûn-ha̍k-koán khui-hoe, lán tio̍h soán keh 1 ji̍t thàu-chá, koh àn-sǹg kóng nā ū siáⁿ side effect hù-chok-iōng tú-á-hó thang hioh 1 ji̍t tah-tah.

Koh kah A-hun chham-siông kóng siáng seng chù, thèng-hó hō͘-siong pàng-phōaⁿ chiàu-kò͘. Ā soán 1 ūi  siōng óa ê chín-só͘ , sīm-sīm leh iau-sí nn̄g lâng pâi kâng sî-kan 9:30 kàu 10:30  chit phāng khì.

Seng tiàm gōa-kháu thèng-hāu pa̍t-lâng, koh thiⁿ siá chu-liāu. Bô gōa-kú, tio̍h lûn--tio̍h ah, hō͘-sū i-seng lóng chiâⁿ kheh-khì, kong-ōe iù-siaⁿ iù-siaⁿ, lán chōe hòe lâng ê hīⁿ-á thiaⁿ bōe sáⁿ bêng, lâng tio̍h chù hó ah. Kan-na hō͘ báng-á tèng tio̍h niâ. Kiò lán tio̍h sió koh tī hia hioh 15 hun chiah thang cháu.

A-hun gōa-kau hó, i kap ti-bah-tiam thâu-ke thâu-ke-niû  khai-káng. Ti-bah-tiam thâu-ke hit kha-ta-á ê lâng. In lāu-pē 90 gōa ah, kū chhù tē chiah bōe niâ. I ti̍t-ti̍t ngāu in a-hiaⁿ bōe-hiáu bōe, bōe siūⁿ sio̍k. 

Lán àm siūⁿ, chit tah chōe-hōe lâng iah kā kū kè-ta̍t-koan tau leh m̄ pàng, tiāⁿ-tiāⁿ tì-su hiaⁿ-tī-á sit-chhin bōe-ha̍h, khah giâm-tiōng sió-khóa koh ē giâ to sio thâi...

Chù liáu, lán kui ji̍t lóng bô kám-kak--án-chóaⁿ. M̄-ku, A-hun-á, i e-po͘ 6 tiám gōa tio̍h khai-sí hoat-sio, thau-thiaⁿ, kàu chia̍h-pn̄g pah kín the leh sió hioh, koh ē ùi-kôaⁿ.  Án-ni, it-ti̍t kàu cha-hng tiong-tàu chiah khah khoe-ho̍k, kî-kan hoán khí hoán tó, chha-put-to 4 5 tiám-cheng 1 hôe. Gún lóng chiàu lâng kóng--ê lim chúi, hioh khùn, koh sóe sio-chúi. I ê ūi-kháu ná ū hō͘ i éng-hióng tio̍h, chit-má chhun thau- kah lîm-pa thiàⁿ. 

Ah lán lóng chha-put-to, kán-ná cha-hng sió-khóa-á hang-hang, sin-khu hi-hi ê kám-kak.

Taⁿ, tē 3 ji̍t ah, sin-khu ê kám-kak kap pêng-sî-á chha m̄-chiâⁿ mi̍h ...

Hō͘ e̍k-biâu tiám iû chò kì-hō ê Lâu-lâng ah ...
PS:chit chiah phang-á saⁿ tang chêng kā góa tèng 1 pái ... mā án-ní, tèng ê só͘-chai sió-khóa khí 1 bô͘ niâ, bián pòaⁿ-tiám cheng tio̍h siau khì ah... Góa bián-e̍k hē-thóng kám ū būn-tôe ah ... ?

2021年3月1日 星期一

sim-sîn

Kiaⁿ-ji̍t pài-it, Jī-jī-pat liân-kà siōng bér ji̍t, tah-èng miâ-chài kâng tāi-khò, tio̍h ài cháu 淡水.  Chìn-chêng bô liāu-sióng  kah liân-kà, soah bóe bô phiò, chiah tio̍h tiong-tàu 1 tiám thóng-á tio̍h chiūⁿ chhia. Kui ê lâng sim-sîn bōe thang tit tiāⁿ.

Sī-kóng, ko-sok kong-lō͘ kui chōa kan-na nn̄g chat-á sió-khóa tha̍t tio̍h chhia niâ. It-ti̍t kàu chhut Tām-chúi chhia-thâu  koh iah chiok sun-lí, ná chai, kiâⁿ chhut chhut-kháu to͘ bô 1 hun-cheng soah hoat-hiān, lán ê Card soah pháng-kiàn-khìr ah lah. Chit-chūn chia̍t-ūn chām lâng  lâi-lâi-khìr-khìr ū-kàu chōe, lán hêng-lí koh phāiⁿ siuⁿ chōe, tio̍h sī phāiⁿ hêng-lí siúⁿ-chòe chiah ē lâi kā Card phah lak--khìr lah!

Hoan-thâu khìr chām-nih ho̍k-bū-tâi mn̄g, bô, pòaⁿ-lō͘ mn̄g gī-kéng kap kéng-chhat mā bô. Card lāi-tiong koh iah ū  poeh pah kúi kho͘ lioh. Siōng iàu-kín hit tiuⁿ iā sī lán ê kang-chok chèng! Chit thâu khah tōa thâu!

Ǹg-bāng khìr  hō͘ hó-sim lâng khioh--tio̍h, ē hêng--lán. Ah sī miâ-chài kín khìr pān sin Card khah ū-iáⁿ. Chóng--sī lán khì-khó͘ ná ē hoat-seng chit khoán àu sīr chit-khoán soe tāi.

BUS Chhia lāi ū tiān-sī thang khòaⁿ. Chit-má Bîn-sī lóng lerh phô͘ kok-bîn-tóng ê lâng. Khòaⁿ tio̍h Tâi-oàn Ián-gī lerh kóng So͘ It-tiōng, hit ê kóng-kò Tāi-kim léng-khì-ki ê thâu-ke. Sòng Chhó͘-jû ê tông-o̍h. Koh khoàⁿ tio̍h sin-bûn pò kóng toh ūi siáⁿ hoe leh tōa khui, gōa súi tú gōa súi, gōa chán tú gōa chán. Lâng-kheh thit-thô hoaⁿ-hí!Jī-jī-pat lioh!

Tâi-pak chhī kèng-jiân koh  chhiáⁿ Má Eng-kiú ián-káng, chhiáⁿ hiong-siú ián-káng hō͘ siu-hāi-chiá thiaⁿ,  tek-khak si̍t-bîn sir-sióng bô-gō͘! Koh-chi̍t-pái kā lín chiah ê lô͘-lē soan-iông, lín Tâi-oân lâng iû-goân iah bōe-tàng chòe ū chū-chun ê lâng, bōe-tàng chòe ka-kī ê chú-lâng.

Koh chăng Tiong-kok kóng lán Tâi-oàn ê ōng-lâi ū thâng, kìm-chí chìn-kháu khì in Tiong-kok. Hāi lán ê ōng-lâi gō͘ bān tòng soah chi̍t-sî chhēr bô chú, ka-chài, lán Tâi-oàn  lâng chōe-chōe lâng hō͘-siong sio-kēng saⁿ-thīn pun-pheⁿ. Kóng khiaih che mā Má Eng-kiú chò-tit-lâi--ê, i hāi--lán-ê lah. Koh hiah chōe  Tâi-oân lâng iah-sī ài kok-bîn-tóng... Chin sìr lâng ut-chut lú thé-hōe si̍t-bîn thé-chè kap sir-khó kài kiaⁿ-lâng kài khióng-pò͘.

2021年2月21日 星期日

kiaⁿ chhíⁿ

E-po͘ saⁿ tiám gōa, lán lâng thiám kah, sûi tó lo̍h-khì khùn. Soah chòe chit ê bāng: lán kap A-hun tī ji̍t-kng chhàn-lān ê koe-á-lō͘ sàn-pō͘, iân lō͘ kiâⁿ iân-lō͘ khai-káng. Ná-sêng leh kóng khai-ha̍k, ha̍k-seng án-ná án-ná. I thiaⁿ kah bî-bî-á chhiò. Lán khòaⁿ--tio̍h mā sim hoaⁿ-hí. M̄-ku, hiông-hiông siūⁿ khí. ah bîn-á-chài pài-sì!Ah kin-á-ji̍t m̄-tio̍h pài-saⁿ èng-kài tī  Tām-chúi siōng khò chiah tio̍h ah!?
Kiaⁿ chi̍t tiô, cheng-sîn ba̍k-chiu bui-bui bi khòaⁿ--tio̍h sî-cheng beh cha̍p-it tiám pòaⁿ, gōa-kháu sī Tām-chúi ê koe-á-lō͘, lán leh chia̍h àm, soah khùn khì. Kā thâu-ke kap thâu-ke-niû kóng, góa khùn khì ho͘ⁿ? 
kám khùn chiok kú ah ? 
In mā bî-bî-á chhiò kóng, hioh, chit-má beh cha̍p-jī tiám ah lioh. Lán chiah kā in kóng bāng nih ê tāi-chì, in thiaⁿ-tio̍h khí ài-chhiò. Lán kóng káⁿ bô hóng-gāi lín chòe seng-lí lah ho͘ⁿh?
In ìn, bô lah, sī-kóng m̄-káⁿ kā lí chhá cheng-sîn. 

Liáu-āu, piⁿ-á tōng-sû leh hōe kóng, kiò góa tio̍h thòe in chú-tiuⁿ--cheh. 
In leh kóng sáⁿ, lán thiaⁿ bōe bêng, kan-na chi̍t kù, "in án-ni chiok chū-su". 
I piⁿ-á koh  chi̍t ê chō͘-lí sió-chiá tàu chàn-siaⁿ, "heⁿh ah, heⁿh ah" 
Lán ìn kóng lâng chū-su sī thian-sèng, soah chin-chiàⁿ cheng-sîn hoat-kak lán iah tó leh bîn-chhn̂g. 
sū-sı̍t, lán lâu leh ha̍k-hāu, chı̍t-pòaⁿ lí-iû sī berh chhui-sak Tâi-gí-bûn, m̄-koh in kan-na tùi-tiōng lán kî-thaⁿ ê châi-chêng. 

Lán chit kúi tang, ta̍k lé-pài lâm-pak phun-pho, ji̍t-chí bông-bông biáu-biáu, cheng-sîn kap hâm-bîn kiōng-kiōng berh bô hun khì. Koh, hòe-thâu iā kòe gō͘-cha̍p ah, sin-thé lêng-kiāⁿ ui-khì, lak khì,  phái khì chin chōe, ki-lêng mā leh thòe-pō͘, koh chi̍t kóa kū siong ē giâ, bōe-su leh khòng-gī lán bó hó-hó-á kā i thiàⁿ-sioh. Lâu-sit kóng, lán chin sioh-lio̍h lán ê sin-thé lah. Lán bí-lē kok-to͘ khí-chō iah bōe hó-sè, tong-jiân ài sioh miā kò͘ sin-thé lâu cheng-sîn khùi-la̍t kè-sio̍k ah.

2021年2月5日 星期五

Tâi-gí Pe̍h-ōe-jī ê Word Macro TaigiLMJ101

TaigiLMJ101程式

說話頭:

Beh ēng TaigiLMJ101 ê 一定   ài kah tī MS WORD lāi-té lâi-ēng, ē-sái sī MS OFFICE2002 (XP), 2003, iah-sī 2007Góa tī Windows 11 lāi-tóe ēng Word 2019 (Microsoft OFFICE 2019) mā bô būn-tôe. 

Chiàu ē-kha soeh-bêng an-chng liáu,  open Word, tio̍h  ē tī 增益集 ke chhut TaigiLMJ101 ê kong-lêng soán-hāng.

===

FHL TaigiIME 是 完整    ê 台語輸入法,安裝 hó-sè  tio̍h   bô su-iàu其他輸入法。

Mā bô it-tēng sū-iàu MS WORD

====

jī-hêng ê būn-tôe,  chit-má windows  10   (or newer)unicode lóng  oân-choân chi-oân ah.
m̄-kuh   ū kúi ê  jī ài  chù-ì :

o͘    koh  ō͘ 

m̄ , M̄

  n̄g,  n̂g ...

i̍t, i   tē 8  siaⁿ ( ēng Time new Roman, i téng koân hit ti̍t tio̍h ē chèng-siông)

----

Windows XP (kap無提供 unicode 字型ê 作業系統) Lóng必須安裝台語unicode字型 (font)Taigi unicodeDoulos SILGentiumCharis SIL, kap DejaVu lóng ē-ēng-tit.


====

chit-má siōng sin pán ê TaigiLMJ101_22Dec.dot: 各種 台語unicode 羅馬字版本 互相轉換  Download TaigiLMJ101_21Apr.dot 
TaigiLMJ101 2020 Dec  liáu-āu ê 版本 ū siám khui Eng-gí ê ou 修改 POJ2TL
chit-má siōng sin pán ê TaigiLMJ101_22Dec.dot: 
 Download TaigiLMJ101_22Dec.dot Tī MS Windows, Chit ê tóng-àn ài khǹg chit-ūi:
Koh 1 ê hong-piān ê tóng-àn Word.officeUI hē chia:
ē ke che chhoaih


TaigiLMJ101 tī Mac mā ē-sái ēng, kâng-khoán ài ū
MS Word (MS Office for Mac).
TaigiLMJ101 for Mac Word Tī Mac sin-pán ê Word,TaigiLMJ101___.dot khǹg ê só͘-chāi
iōng-hoat:

Iū-koh leh siá he ah

 Iū-koh leh siá he ah bô thâu bô bóe Khoài pō͘ oh kái--ê  In-iû lâng bat  kā i kiò-chòe si-jîn sim-koaⁿ tòe kha-chhng phû kah pòaⁿ-thiⁿ-tén...