2019年8月28日 星期三

Kū-tē


Lán hit-kú iáu teh 聯考制度 ê 時,頭kài 先考chiah 選學系志願。Hit-chūn lán tio̍h tùi 師範系統莫名 ià-lak-lak,堅心 師範ê 學校 lóng bô 標寫,結局 chiah 去新竹讀交通大學。

Chit kúi tang leh 學校,kah 做台語運動,lán lú-lâi-lú 發見 究竟 chit ê 系統 正是 siōng 威權ê 制度,lāi-tē ê 人員,運作文化、風格 kap 流程 to͘ lóng 是。Chhiūⁿ 講 kàu taⁿ iáu m̄-goān hō͘ 台語 ka-kī 號做台語, 強壓講是閩南語。

Chêng 幾日, 台大koh 有 大教授 禁止人 tī 會議頂面 kō͘ 台語講話,koh 講 人講台語 bē-su 二手hun, ē  害人中毒。 2019 年,中文人ná iáu oa̍h tī 15世紀 lìn,無論in 手頭 ē sa sáⁿ gōa 進步 ê科技產品。莫怪,lán ê 人 kan-na chhun chhoh-kàn-kiāu thang 出聲。

In to͘ 無leh kap 人 講人話,koh 佔tī 社會高階地位 chiâⁿ 久,in 四 kho͘ 圍á 也 chhăoh hit khoán 人。而且,nā hông 刺激,in tio̍h ē pn̄g hit-ê 威權體制 ê 威力 kâng hip,甚至 kâng chhòng-khang。 學術 in sa 來 leh 欺壓 人, chau-that 人 niâ,liân in ka-kī kho͘-á 內 mā án-ni 互相khoán-thāi。


2019年8月24日 星期六

kū-tē

舊地,舊底 1993 ê khoán,tī chia chhòng ē hông lia̍h ê khang-khòe,kiam--ê lah,重遊 ...
Hit chūn,kám-hòa 1 ê sìn-tô͘。Kî-tha ê lâng lóng thâu-khak bô hó kap lán chit-má thiaⁿ--tio̍h--ê he kâng-khoán...
Sī-kóng, koe-á-lō͘ lóng kiông-beh bōe jīn leh ah!

2019年8月3日 星期六

khùn kú kāu bāng

khùn kú kāu bāng (睏久kāu 夢)
Lîm Jū-khái

May you Requiescas in pace, my dear father.

Káⁿ sī 父親節 kàu ah lehLán chū tio̍h m̄-bat lerh tèr sōng lerh he sáⁿ 母親節iah父親節,koh-khah 免講he情人節 chiah-ê koài-koài ê chereh-ji̍t Choan seng-lí-lâng chhòng khang chhòng phāng beh choán-chia̍h--lâng ê chhut-thâu Pêng素時á,好好á 過日 kám bōe-sái chit?人倫天理顧 hō͘ hó-sè kám lerh khah ?目今lán看社會、經濟制度家庭拆li̍h kah li̍h kereh-kereh ah chiah lerh chhēr chit-khoán khang sún ê 理由 chhiⁿ-chō pe̍h-siat hiah-ê 節日 berh choán ê pián ê 心。

Lán koh tio̍h kap chi̍t tīn lâng chò-hére chia̍h 飯,in 其中有 thoân-soat tiong ê 作家,the̍reh  chi̍t 篇小說, hō͘ lán 讀。 pō͘-pīn pîn-toāⁿ 讀, tu hō͘  gún中風 ê pâ

Gún pâ chih 過手,無幾分鐘 chia̍h飯會 tio̍h soah ah lâng四散回tńgAh 小說gún 爸也 tio̍h tha̍k liáu ah Lán tio̍h i beh án-chóaⁿ tńg--khìLán siat-sióng nn̄g ê 提案,chē kheh-têng-á kàu chhùiah-sī khì chēr 公車。 I berh chēr 公車 toakKoh 問我講, ah 你寫ê tio̍h --bô?我? he tú-á hit-ê 作家 我無寫lahHit-ê 是姓李ê 大作家 lioh I kā ìnchit ah lerh gōa 好。

M̄-kuchhia-pâi-á koh --chi̍t-tè-á i kha bōe lī-piānoh kiâⁿkiâⁿ chin oh Lán tio̍h seng cha̍h chi̍t chiah haih-iah,載gún khì 車牌á khaŪ-iáⁿ 公車隨來,kā gún chhah 上車 hō͘ i seng tńg--khìLán soah 變做 haih-iah ê ùn-chiàng

是講,黃色ê kheh-têng-á lán事實卻是bōe-hiáu 駛,soah ēng tu--ê Koh 直直 kâng khok--tio̍h lán m̄-sī sètio̍h kā lu khí-lih 路中央ê分隔島, hia chi̍t chōa hō͘ kiâⁿ ê 通道, nn̄g-pêng koh hō͘ chhah o͘-tó-bái Lán ná lu soah 直直 khê tio̍h 別人ê o͘-tó-báikhiak-khiak-khiak kui 路直tân 而且 lán lu--ê 也變做黃色 haih-iah o͘-tó-bái

Chi̍t ê 警察chhut-hiān sûi 走來 kā lán cha̍h lerh lán án-chóaⁿ án-chóaⁿ beh kā lán 開罰單,lán tio̍h kā i ko͘-chiâⁿ 巴結求情。講起 gún pâ 中風 seng tńg--khì ê tāi-chì i 問我 gún tau ê 電話, i beh khà hō͘ gún pâkhòaⁿ góa kám 烏白亂 chòaⁿ Lán soah kui po͘ 久, 想無hit ki電話號碼, khòng jī jī sam... 警察 koh chiâⁿ 有耐性, tī hia thèng-hāu m̄-ku lán 有影想無。I tio̍h--lah 高雄電話hoan phái 記,î khòng-jī ná ē sī 高雄?

Lán kui pau皮包á lóng the̍reh 出來交-- i 證件有,電話hoan 無。Koh kā 警察講 hit tah kho͘-liàn-tńg choan hit-lō koân 樓十gōa chàn 公寓 chiok phái 認。Taⁿtám-tám mi-mi berh án-chóaⁿ leh Hiông-hiông 想起,tio̍h 搬救兵來 phah火。 Lán kín kā 警察講, 請你 khà hō͘ gún 太太, che i siōng 清楚,lán 心內想講 i khah gâu 講,póe-hēre khah ēre chheng。警察同意, the̍reh 紙筆叫我寫, lán the̍reh 來, 笑水青色,筆sûn chiaⁿ 粗, 開始寫:096328...  sûn siuⁿ soah bēre 清, lán ná 唸。


Chiah lerh giâu-gîkhòng-jī 應該台北 ah,印象lìn lāu-pē tú-á 確實 chēr 車去高雄, choan 大樓 á chhù phái khiā ê 所在。










hiān-si̍t

      Sì goe̍h cha̍p-la̍k, lán thàu-chá ba̍k-chiu peh kim, oa̍t-thâu khòaⁿ piah téng ê sî-cheng, cha̍p tiám cha̍p-gō͘ hun, chhoah chi̍t-ē t...