2017年1月24日 星期二

bāng sí

網路leh 傳ê 解夢笑話
醉生夢死, kap lán 個性 bē ha̍h,lán 也 無hit lō 身命。 M̄-ku,lán chang 暝確實夢死 ah, 初原頭 lán 看 tio̍h 小妹 kap 老pē leh 走chông,m̄ 知 厝nih siáng 過身, 尾á  chiah 知覺 原來 是 lán ka-kī, 哈哈哈。

Lán 看 tio̍h  lāu-pē  山坪  peh 起落崎, chiah 想起 i 都 中風 半遂 ah, ná ē? Soah sió-khóa 起 愛笑, koh kap in 參詳, che 名牌 beh án-chóaⁿ 寫。  人 he 專業內行頭家 the̍h 幾張 見本 hō͘ lán 選, lán 看款。In he 大部份 lóng 寫 hō͘ kiáⁿ孫致蔭 ê 路用,ah lán ka-kī 都 無 後嗣,che 免 he 省 soah kui 張 白白。

Hit 時 心肝頭 soah hóaⁿ-hóaⁿ 鬱鬱,m̄-ku chi̍t 時á tio̍h 輕鬆起來 ah,想講 人 都死á,ā tio̍h khòa he chhòng-siáⁿ ? 束信清清白白 來去,也輕鬆也樂暢。Koh 想翻頭, lán m̄ 是 beh chia̍h 百二,ná 五十 niâ tio̍h 來 khiau去?M̄ chiah leh kâng 講,人活 leh tio̍h ē 發生 好tāi-chì? 人 已經 chhōe tio̍h iah 是 發明chhúi齒 再生 ê 辦法 ah?

Káⁿ ē 是 般若波羅密多心經 讀 siuⁿ 傷 hioh? Lán ā 讀無 ah! 以下 lóng 是台語讀經,色不異空、空不異色,色即是空,空即是色,受想行識 ,亦復如是,讀 kám 有? 舍利子, 是諸法空相,是故空空無色 也無識 lah。

Chú-thé chài lūn

[氣苦心文]
主體 tī tá-lo̍h ?  Lán koh 1 pái 來 看--1-ē。Tī chit 幾年 lán tàu-tīn ê 1 kóa 台語人 nih。 有kóa 人 ē 借勢peh koân,in iáu bē peh 起去chìn-chêng, kài 禮數kāu kah 過分,he lán bak tio̍h lóng ē hân tio̍h 心肝,驚驚 m̄ káⁿ chham in 交陪。 有ê 是自底好額人子弟,海派、大方、慷慨,言語高尚行放也親民,敢衝敢lòng, lán 敬佩, m̄-ku 也 自覺 bē óa 得。Koh 1 kóa 人, 烏手底ê,做 tāi-chì 照起工照步行,勞苦無閒, soah 也無時間 好好á 交陪。結局, 講起lán 台語界, lán 也 朋友 交無 幾ê khah 知己ê。Kám ka-kī phái tàu-tīn khah 有影!Che pháng 也 thang 講 做是台語運動人ê 悲情。

為 ka-kī iah是 為台語,che 是 阿仁 看待in ê 分類法。Lán 來看 為台語 ê tio̍h 好。 Lán 台灣文藝 訂戶 khah 無 kàu 百ê [1],liân 印刷費都 無夠thang phah 平,che 透漏 siáⁿ-mih 心理leh? Lán 知影chit 幾年 真chōe 實體書店 kap 出版社倒, in 罕得 賣 台語文ê 冊, 意思 tio̍h 是講 in 華語冊 也是 bē-tàng 支持 出版 kap 開店。所以,台語文雜誌 賣了chhìn市,算無冤枉?

Lán 台語 kám m̄ 是 台灣主流語言? 免koh 會 che iàn-khì ê tāi。Án-nóa 為台語, chhōe 無 1 百人客戶?Kan-ta全國母語教師 jōa chōe 人 leh? 台語文相關系所 ê 教授leh, In  ná lóng m̄ 訂?

頭人 án-nóa tàu 鼓催?頭人永永 是 lán 頭前 講 hiah-ê 好額人底 ê, in ê 眼光 koân,目標hn̄g,有時看 bē tio̍h 身軀邊 kā tàu-saⁿ-kāng ê 烏手,iah是 tàu 牽 tàu 奧援 ê 朋友。Lán kā in 講 bē 輸 leh 討 人情、討功勞, koh 討無leh,ná 乞食 leh。Che 有人為 tio̍h 台語 lóng 吞忍,ka-kī 掩 tī 腹肚底, 變做酸水。 Koh leh tàu-saⁿ-kāng ê 時,因為烏手眼界, 總--是 khah ǹg-bāng 頭路chhòng khah 好勢,hō͘ 成果 khah 有水準leh,tio̍h ē 有相當ê 事項品質要求。 Che 也 thèng-hó 得失同志朋友, 可憐。 Lán 知 in 高人ê 目標 koân lah,kap lán 看 tio̍h ê無kāng, lán 要意 chi̍t 錢gō͘厘 ê 資源運用, 大人嫌汝 ke̍h kha pòaⁿ手, in 無 看在眼內lah。 Koh khah 嚴重ê,眾人lóng 各人有各人ê 頭路本業,有 kóa 職業論理、規範tio̍h 遵守,in 無khòa che,無 leh 驚 lán 無頭路, lán 都 m̄ 是 kap in kâng款 阿舍kiáⁿ koh。

Koh 有 另 1 類型,鱸鰻型ê,藝術本質革命做行動,目標平koân koh hn̄g, 現此時 ê 體制in 看tio̍h 觸惡 koh 看輕人ê 古意頭路, 往往 bē 體諒 chiah-ê 烏手做ê khang-khòe tio̍h kap jōa chōe 人 chih-chiap,也有 人情世事tio̍h 顧, 法律規章tio̍h 遵守。 所致, chiah-ê 烏手 tiāⁿ-tiāⁿ 雙面剋虧,也kan-ta 氣苦 ē-tàng 吞 niâ。

Lán 知影, 頭人 in 做 ê 任何 tāi-chì lóng 是 beh 成就in ka-kī 高遠目標,當然 lán 也贊成 koh 尊敬 in ê目標 kap 付出,in khah 無要緊過程 ê『小』事, kap  小人物。 M̄-koh lán 小人物  因為 chiah-ê 小事 tio̍h 東倒西歪 ah,chiah-ê 小事 phah-sǹg 也是 lán chiah-ê 小人物 tú-tú ē-tàng oân-sêng ê 小成就 niâ,差不多tī 大船ê 航程, éng-éng tio̍h 無痕無跡 ah,lán  chit 款 khioh 材添油ê  beh 算siáⁿ beh 準 jōa chōe? 人 kā 汝講,為 理想 台灣國, 汝tio̍h歡喜做甘願受 leh, siáng kah 汝!

所致, lán 無才調chiâⁿ 做 chiūⁿ-kioh ê kioh-siàu, 永遠 是人喝來tio̍h 來 喝去tio̍h 去 ê kha-siàu niâ,成果 lán 看tio̍h kap 人leh 歡喜, leh 暢,lán  得 1 ê siáⁿ? Lán 得1 ê  tàu 出力扛轎 ê 苦勞niâ,koh tio̍h 感謝 人 賜 lán chit 款機會leh。

頭人ê 心思 lán sa 無lah, lán 對重ê tāi-chì, in看都輕báng-báng,in 對重ê lán 真正擔 bē起。Lán 小人物 lán tio̍h 甘願, teh he 大目標、理想 sio-kāng ê 安慰nih。

M̄-koh 寫了 ná心肝頭 悲酸沉重,目墘 tâm leh?
[觀自在菩薩 行深般若波羅蜜多時 照見五蘊皆空 度一切苦厄 舍利子 ...]

[1]TOBG 總工程師 講 tio̍h 訂戶 ài 招 300 ê chiah 有夠「印刷費」。

2017年1月20日 星期五

chiò-kiàⁿ

Lán bat tú遇 過 1 kóa 台灣 khah有 知識、地位ê 人。 In 人講 tio̍h 話, 滿腹才情比手劃刀,目轉輪面十色, 無 tio̍h kài 嚴肅,bū 出--來 ê憤慨 khah chōe 過 chhùi-nōa水。總講, lán 感覺 m̄ 知án-chóaⁿ tio̍h是有某mih 欠缺,所致 in 講 tio̍h 理氣也bē bái, 內容也真好,ah 都 bē-tàng hō͘ 人 聽入心。

聽眾水準,當然無 cha̍p-chn̂g 好,是講 kám m̄ tio̍h 是 án-ni, lán m̄ chiah 敬重 i 是 知識人 leh? 人nā有理性,頭殼 kám bē-tàng 理解 人講 ê 道理? Che 當然 m̄ tio̍h, lán thang 看 人類文明發展, 總--是 1 代 傳 1 代 粒積 kàu taⁿ chiah有 lán chit-má ê 過日樣相。 Sui-bóng án-ni, 有人 tio̍h 是 活 tī ka-kī 建構 ê 想像世界,beh 叫in瞭解 客觀 ê 物質世界真正 oh,in 關鍵特徵tio̍h是 nā 事件現象 m̄是in 想像ê, in tio̍h 一直怪別人無瞭解in,事件nih nā無別人 tio̍h 一直想bē通 tāi-chì ná ē án-ni-siⁿ, koh 一直問 別人,人 kā in 講 百萬 ê可能 in mā iáu teh 原點停kha ngāu-ngāu 唸!Che是 另 1 種 極端, m̄-ku, lán 也 chia̍p tú--tio̍h chit 款人, 活beh煩--死。

M̄-koh, iáu-koh 有 1 kóa 千年 ê 人類 問題 bē-tàng 解決。 比論講, 古早支那人講 四維八德 ê 道理, 講 tio̍h jōa 好 tú jōa 好,jōa siàⁿ tú jōa siàⁿ,kui 千年 出 有 1 ê --無? Khah 講 mā是 風聲謗影niâ。 對 理想境界ê 描述 全世界少缺,ē-tàng 做 kah kàu位 ê 無 半人, iah 是釋迦牟尼佛 kám 做 ē kàu i ka-kī 講 ê? I-e-su kám ē? Nā ē 別人無法度 tòe ?

修行 kám bē-tàng 像文明知識代代粒積,以早足困難 知曉 應用 ê 自然現象,chi̍t-kū  變做日常ê 通識 án-ni?佛陀 mā講 tio̍h 累世修 ah!修kah 無漏 ah! Ah che 是 án-chóaⁿ chiah oh 修成?

Lán 講siuⁿ hn̄g 去ah。Lán 講 lán ê 知識人, 講 tio̍h 話,pháng tiāⁿ-tiāⁿ 驚人 m̄ 知 i 書 讀 kui 山坪 直直展腹內,iah 是 驚人 m̄ 信,tio̍h chia 牽 siáⁿ 學者hia 挽專家,chia  點--1-句 hia khioh--1-句。 有時 ka-kī 牽挽 ê 相 ke̍h-káu to͘ m̄ 知, koh 講 kah揚揚得意 bē 輸 ka-kī 博古通今。當然資料庫存 講--起來 oân-nā 是天送才情 lah, che lán tio̍h 無。

Lán 要意ê 是 teh 理路 陳述, che 交含深根 tī 語言能力 nih。 Beh 講 hông 理解,講者kap 聽眾 lóng ài 有相當 ê 語言能力。 就 kâng 1 ê 語言使用ê 對頭 都無的確 ē 有kâng 款 ê語言理解能力(interpretation),kap 使用能力 (address,discourse), 當然無 法度保證完全ê 資訊溝通。 Lán kā che 叫做 心靈辭典, ta̍k人lóng 無kâng, 因為 i ê 造就 是 人生經歷 kap i ka-kī 心靈ê 篩選。

Lán 台灣人 beh 講道理 真sêng 佛陀講ê惡性比丘,業障kài 重,kha̍p-bē-tio̍h tio̍h 起sèng-la̍k-地,情緒先行 to̍h-tio̍h lah。所致, lán有 sió-khóa 研究 lán 人ê情緒 到底 án-chóaⁿ 來ê, án-chóaⁿ 影響 lán ê行放。總歸 1 句, 經驗 kap 記持 所 養成 ê  自我 認知 kap 感受 lah。 Tio̍h是 自覺, ka-kī  感受 ka-kī ê 存在感。

知識人 展風神 mā是 án-ni,情緒發洩 mā 是 án-ni,虛幻ê自我存在感 受 tio̍h 威脅,iah 是感受bē tio̍h, iah是 感覺 beh 消絲去[你的名字內底ê三葉], 人 tio̍h ē 起驚、不安、憤慨等等情緒。M̄-koh, 人人 lóng án-ni,結局, lán teh 看 別人 ná teh 照鏡,有ê 霧霧 liam-mi tio̍h 消去, 有ê kài 明, koh ē 放大效果,soah hō͘ lán ka-kī chhia 倒擔 án-ni-siⁿ。

所以, lán 講hiah-ê知識人 ê狀況, 無辦胚 是 teh照鏡。

1. 阿仁講ê: 去 人 ê 場, 辦公室, hun teh giàn, kāng 問。 Línchia  ē-sái chia̍h hun bōe? 當然 ē-sái,che是 汝ê權利 ah,只要 汝 mài bū 出--來 tio̍h 好 ah。
2. 俊州講ê [白話字資料]: 教徒 問 牧師 kám ē-sái chia̍h hun,牧師 in i 講 上帝 nā tī汝ê 頭殼做 1 支煙筒管 tio̍h ē-sái。

2017年1月18日 星期三

A-chí

像是 lán 親阿姊,khêng-si̍t 加我 1 歲 niâ,無過幾日好日ê 阿姊。  Lán 有 寫過 〈文明公園〉紀念 i,當然 he , lán 看 無夠額。 M̄-ku,nā 想起,lán 目tio̍h tâm, 喉tio̍h tīⁿ, sim tio̍h 酸, 無法度 繼續寫--落去。

自 lán 足細 hàn ê時, i tio̍h 替 lán ê chiān,皮 受 tio̍h 責備。 Lán ē 記得, lán chiah 6 歲, 寄學 tī 漁光國小,kap in kâng 班。 Ta̍k 日 lóng tio̍h 盤過 2 粒半ê 山頭, gún tau tòa Piâⁿ-bér 粗坑,lán 矮細, kha 短 肥軟,行tio̍h 2  點鐘久。Tiāⁿ-tiāⁿ lán chiūⁿ 山 lo̍h kiā,lóng ē khû 落去,kha-chhng teh 山路 ná回 ná chhu án-ni 行進前,書包mā tòe leh 回, gún 阿姊 i tio̍h ē hông 罵, Lán 皮 愛 sńg, m̄-bat tāi-chì,沿路行 沿路 sńg,tiāⁿ 拖累 tio̍h 1 行人,害 in hông 記點。 Koh 有時,m̄ 敢 過橋,i tio̍h hông 罵講 ā m̄ 等我, bē 曉 kā 我牽, koh 有 經過 同學ê厝, in 兜 飼狗, lán 驚kah  mah-mah 吼, m̄ 敢 koh 行,i soah hō͘ 隔壁 ê 姊á phah。

免上課ê 日子 kan-ta sńg, lán koh ē 記得 2,3 項。 頭 1項, 是 隔壁 有 1 ê 大兄, 聽講 出外讀書 讀kah 變 書khong 轉--來,tiāⁿ ē bih 半路 kā gún 嚇驚。 M̄-ku,gún 無 siáⁿ 驚, i 有 1 pái, lia̍h tio̍h 1 尾蛇,koh 煮蛇湯 分gún lim。 第二項, 是 gún siōng細hàn 小妹 出世 hit 日,gún chham 叔伯兄姊 3 4 ê gín-á,hông 趕 去 牛間,gún 姊á 可能 khah bat, 貓貓相,我顧 sńg 牛尾溜。橫直,tī 故鄉 lán 是 cha-po͘--ê, koh 是 小弟, 項項 i都 tio̍h 讓我,護我。Ah 我 siáⁿ-mih lóng m̄-bat。

Gún m̄ 知 寫字siáng khah súi, 聽講 有 1 pái, 我 替i 寫 tio̍h 唯一 1 pái "甲上", i 講 是tò-péng,是 i 替我寫。搬去永和 tòa,i 正式入學, 我 iáu bē 足歲,sì-kè  thit-thô,tòa 阿伯tau, 也 m̄-bat 世事, kan-ta chai-iáⁿ 阿姊 足疼惜我。過 m̄ 知 jōa 久,tio̍h 搬kàu 丹鳳,我插班入學 讀 一年戊班,i 讀 二年丁班,gún lóng ka-kī  坐 公路局 ê bus 去學校,讀半kang niâ。 有 1 kái, tńg-lâi, 坐過站 kàu 保利達B chiah 驚 1 tiô 落車, soah 沿路哭 tńg-lâi,半路 hông 看tio̍h, 用 o͘tobai 載我 kàu 厝。

過 2 年, 阿姊四年á,讀 kui kang ê, 有 營養午餐, lán 有時 ē 去 chhōe i chia̍h i ê 營養午餐。 He 是 gún 1 日 lih, siōng 好ê 1tǹg。 M̄-koh, gún a-bú ta̍k 學期 beh 繳 學費,營養午餐費 tio̍h 真 驚, 驚 慢繳 hō͘ 人 phái 印象。 I koh 有聽人講, toh 有 gín-á 行tī路lih, ē khioh 人 phùi ê 甘蔗phoh 起來pō͘, i jú 驚。

因為 gún 阿姊, in ê 同學 lóng 真 kah-ì 我,pháng 古錐款古錐款。Gún 姊á  歌喉kap 我 kâng 款, koh i 帶 1 項 破phah, tio̍h 是 嬰á ê 時,耳孔 sió-khóa phái去。 M̄-koh, i ê 成績lóng 是 頭名, phēng in hit 班 有補習ê khah 好,人緣mā 足好, 人lóng選 i 做班長, m̄-koh in 老師 大細目, koh kā 欺負,無愛 hō͘ i 做班長,同學kâng 款 選 i。

成績好, 所以 有後壁 〈文明公園〉ê 古, lán 取文明,窮底是悲情,文明悲劇 lah,nn̄g 代悲劇演 bē soah。

Sit liáu kò͘-ài ê gán-sîn

[無理性 ê 文,請 ka-kī 要意 接受程度]
Súi-súi 1 棟樓 á, 頭 pái 淹 tio̍h 水了後, lán 聽講設計 kap 規劃不良。 Koh 淹 1 pái,確實 lán thang 了解 也 體驗 貪快 貪sio̍k ê 後果。 是講, án-ni  i iáu ē-tàng 重新 khiā起,chhui 用, 直 kàu taⁿ 失了 顧愛 kap 資源, i chiah hông khioh笑,有禮無體。

形原在súi-súi, 都欠人行踏 leh ,圖書館 照理講是 大學生 活動 ê 中心 chiah tio̍h, ná ē khǹg leh hng-pìⁿ kah án-ni leh? Lán 加減知影,學校經營者 kap in 後壁 ê 高位者 目睭siòng 對錢路去。現現 金 tiang-tiang ê 資源 in mā 無法度用,khǹg leh hō͘ i àu, 是講in mā 甘願。Lán 真 giâu-gî in kám 出 kah  1 sián 5 lî tī 教育, hán 講 kui 千萬 ê 電風琴, ta̍k日 tio̍h phah 冷氣,che 也算講教育省本在內。 連 hông 看 hóng-ê 都 ē 心痛疼。

Chhiáⁿ 免講上帝神靈有坐位無,麻豆聖殿連人都無,kan-ta chhun chiⁿ-á, siān蟲á kap niáu鼠。耶穌講世間無義人,公義人確實 oh chhōe,罪人leh,罪人坐 高位, jú oh chhōe,普通人 來來去去 bē tiāⁿ-tio̍h。

人無去,當然無關愛ê 眼神, 無人顧愛,無人惜。Chhun che 排比 chhia-iāⁿ ê 樓 á 厝 iā 無 khah choa̍h。Oh,有 目睭金ê kā lán 講, 顧愛ê 眼神 先 消無去, lín chiah ē 荒廢 lah,liam-mi koh beh oh 善蟲 á, 切尾求生 leh。傳講叫 in tio̍h 獨立招生 轉型做學店,lán lóng 是 kài kē 路 ê pián 仙 á, 算siàu koh 算輸 lâng leh。 Lán thèng好目睭 peh 金金,緊choa̍h慢。事實,tī 台灣借上帝ê 名辦 ê 學校 有幾ā 間 leh, in kám bē 有樣學樣。

Lán tng初時是it-tio̍h  chit-ê 頭路穩定 kiam 有意義,lán thang 穩心á 上下班,kui 心專意 hē tī 學生教育 tio̍h 好。Taⁿ leh! 講是制度變化,規範改章, àn 國家層次tio̍h siáu 去 ah,ná 有教育 ê 意識 kap 觀念,學術自由空夢都無,買賣 khah sêng, nā 銷路bái 汝 tio̍h 寫 檢討報告,老師變 服務人員,學生是衣食pē-bú,恐怖 ah。Tī 教育界人 tio̍h 隨時集點粒積,soah無 1 日thang 安心度活, koh siàu想 教育英才chiūⁿ kioh, chia̍h khah bái leh o͘h, mài tòe leh 起 siáu 起 khong tio̍h 真 gâu 真萬幸 ah lah。

2017年1月16日 星期一

Oa̍h ê phiat-pō͘ kap sìn-gióng


Lán 最近sió-khóa ū 機會kap chōe 歲人開講。 是lán 聽 khah chōe lah, i 都算 in 家族 ê 初代信徒,iā  beh óa 50 tang ah, àn 中油退休 mā beh 10 tang ah。

I 有 lán台灣人 普遍 hit 款散赤、奮鬥、khiû儉 ê 經歷,koh 總愛 kā hiah-ê khioh 起來比論當今 少年輩ê 日子。In ê kiáⁿ兒 也 lóng 1 人 1 家 ah, 離 kha 離手 ah, in ka-kī  ang-á-bó͘ sáⁿ lóng 無欠 ah, 照講 日子m̄免 過 kah hiah siap。I 最近 愛看 Youtube 頂ê 影片, 有 3 方面, 頭 1項 是 中東 戰亂,i 竟然 ē 講出,Arab 人 ê 死了了 , i  lóng 無要緊, mài 動 tio̍h Israel tio̍h 好,lán 當場聽kah 寒寒, m̄ 知 beh án-chóaⁿ ìn。Lán 知影 上帝A-pa-pē siōng thiàⁿ ê 是 lán chiah-ê 罪人,m̄ 是 天使 lioh!是按怎樣, 上帝 A-pa-pē 孤 thiàⁿ 人 m̄ thiàⁿ 世間 其他 萬物 kap i ê 使者? Ah lán人 竟然 冷冷看人 sio thâi, koh 講 hiah-ê死了了 lóng 無要緊 leh!

另1 項 是 UFO, 第 3 項 是 關鍵時刻。 Lán 想  i phah算 無法度 分別 網路影片真假。Lán真 歡喜 the̍h lán新 台語翻譯版ê 聖經 hō͘ i 看, I 隨講 che 白話字 ē 害死 基督教,koh 講 i 足 細hàn tio̍h án-ni 認為 ah,因為,i 講 chhōe 無 白話字 寫ê 聖經 註解,詮釋ê 參考冊,koh  chit-má, 教內 mā 無人ē 曉 ah。Lán giâu-gî i 所講 頭1 chân, m̄-koh, lán 無leh 研究 聖經, lán iā bōe-tàng ìn。

Lán 熱 phut-phut 助印新聖經, soah hō͘ 教徒phah chhèng,心肝頭 真心酸、氣苦。 Koh i 頂iân ê 人, kiàn-nā lán1 ê 出頭, in tio̍h phí-siùⁿ、keng-thé、chi̍h-iāng,也 bē 曉 鼓舞、助贊,koh 講 chit-má 少年真害, 講 i ê kiáⁿ孫 siōng 好 lóng 移民,台灣 必然ē hō͘ 中國統去, lán 擋 bē tiâu, kā 講 你che 是 信念錯誤。 Bē 赴 kā i 講, 你對 台灣看chiah 無現,chit-ê 信念 án-chóaⁿ 來ê, iah是 你對 中國 chiah 有 信心 koh 是 án-chóaⁿ 養成 ê?

In hit代人, 靠 ka-kī 雙手 phah-piàⁿ、奮鬥 得來 後半世 清閒,講tio̍h in hit ê 時勢 jōa bái tú jōa bái,in jōa gâu tú jōa gâu,ná m̄ pàng 2 步á hō͘ 少年人 leh? Khah 講 都是kā 少年ê chi̍h-iāng,看bē 現, án-ni 到底 有siáⁿ好, 對siáng 好 leh? 

In hit-iân-ê ka-kī m̄-bat ê, in tio̍h 講 無法度, 無可能,koh ē 禁止 下iân ê 去發展, 講是關心 thiàⁿ 心, 事實是 ka-kī ê 煩惱憂心,khah 深沉ê 心理是驚 舞 1 出 in 擔 bē 起 ê 事故。Nā 真不幸 發生, tio̍h 開始咒天懺地、lé 父 lé 母,否定 ka-kī 所做 一切。也 án-ni,在 in有才調ê範圍, lóng 盡量 kā 序細食chhēng用、功課、交通等等 維護 kàu tio̍h。 結局是 kā ka-kī ê  gín-á 飼 kah 變 飼料雞  gōng-tuh-tuh niâ, ah 無 tio̍h 是 phah phái 親子關係。

結果,老人 最後撇步 tio̍h是 展權威 展保守社會ê道德觀 來 束縛 序細, khah nńg-ê tio̍h 用 家伙、財產 kā 序細kho͘ tiâu leh。Koh 有ê 老人kui氣 koh 買 1 ê外國少年某, án-ni 弄家散宅,死無人哭 khah 快。

2017年1月12日 星期四

Hông-hun Hō͘-bé kiâⁿ-kha

黃昏滬尾行kha,Lán chit 2 年, chiah khah 有leh 滬尾 行kha, 踏角, 是lán 心肝 hiāuⁿ-hiāuⁿ 難安bē tiāⁿ-tio̍h,有時lán 發覺lán ka-kī  kā lán  giâ bē 起 ê 大旗 縛 leh 身軀, 莫怪 身軀東倒西歪, koh 拖累心肝也 tòe leh 起起落落。

Koh hō͘ lán 學生教示,lán 體會tang 半,人生一切 iā lóng bē tiāⁿ-tio̍h。Lán 對重要緊ê 人生知識、道理、態度、人格、行放, chit ê 世代 lóng 看 m̄ chiūⁿ 目。Che 該 ē-tang hō͘ lán 認清 色即是空、受想行識 亦復如是, 心空、法空ê  空空世界。
人間煙塵遮光景
紛紛動盪總難平
一問本心何所碇
明月照原東山昇

Chhan-chhiūⁿ lán chín  對 淡水ê chai-bat, mā án-ni niâ, siōng 清楚ê 是 日頭 kap 月娘,清風水波影,東山頭 chia-ê。半城市 ê 淡水,chhē 落 ê 舊埠頭,in 人來來去去, 生理起落浮沉, lán mā 來來去去, phun-pho 操馳, kâng款 目標 暗淡無明,沉落淡水河口, 總是暗紅暗紅,無聲無說,m̄-bat 看tio̍h 無限好ê 黃昏, 也無 giú 心肝 ê 故鄉 旋律。

海水有時溢來,一時洗清人間 ê 癩哥爛濁, 溪底 koh thang 看tio̍h 路牌,kám 講歷史 tī 水路? 港 m̄-chiâⁿ káng、碼頭 chhìn-chhái, 船 pha 大索 也無縛teh 埠岸大鐵釘ah, 人 giú leh, án-ni-siⁿ。 也 溢來 韓國人、香港人、中國人,也有 幾ê 紅毛人, pháng che 也是幾百年 淡水 su-sióng ê 光景。 Che lán lóng 浮浮印象niâ, chhiūⁿ 昨昏 hit 杯 LiCafe, 大杯 bóng 大杯, ā 無咖啡味 lah。

Lán án-ni 走chông, beh chhōe siáⁿ貨?的確 beh chhōe 田地,pha荒ê 田地, sió-khóa kā péng 塗leh, sió-khóa ak 水 leh,koh iā kóa lán 台灣本土ê 子leh。荒 siuⁿ 久 tio̍h jú oh péng,翻塗困難, 菅芒 也koh ē 割手chha̍k 心,馬纓丹 ōm-koah-koah koh 有毒。真正 beh pìⁿ tio̍h 粗本, lán 人微言輕, 無人 助贊lán, lán 做bē 起 siáⁿ 頭路。 所致, lán tio̍h 感謝 lán teh 淡水 hia 好朋友 saⁿ 報kiam 好同事牽khioh lán 來。 也 感謝 帝A-pa-pē 保守 lán 家庭和好, koh hō͘ lán khiā 上帝 i hit pêng,amen。

2017年1月9日 星期一

thiàⁿ kap chû-pi

佛教講世間一切因緣生、一切因緣滅、知識、見識也 kâng 款, 情緒、情感 也sio-siāng,人 kap 人 tàu-tīn ê 關係 也是, 結做 親、仇、怨、敵 也是。 Lán ê 心 因為 外界因緣和合 ê 多姿多彩,紛擾煩亂,致kàu ka-kī kā ka-kī ê 真心 去放bē 記得, 放 無看見, chhin-chhiūⁿ 烏雲kā 月娘 遮去, 看bē tio̍h。 Soah leh 講 根本無 月娘。

也講 一切唯心造。所以,Lán 人 siōng要緊 ài 去追求 ê 是去 認識chit ê世界 ê 大道理,因為 世界 tio̍h 是 lán ê心 所變現,顛倒頭講 lán ê 心 tio̍h 是世界。也 án-ni, 了解 lán ka-kī ê 心 tio̍h 是 了解世界,chit ê 道理 tio̍h 是 去知影 ka-kī kap 世界 ê 關聯。所以, in ê 方法論有靜、定、慧,探究本心自性 án-ni。

因為 Lán ka-kī chit ê ka-kī 自出世 ta̍uh-ta̍uh-á 生長,貪好厭惡,生出種種 ê 慾望,情緒,kā lán ka-kī lia̍p-chō 做 chit-chūn ê 形體、見解、固執 等等,對 lán 所依憑ê 自然世界 形成種種歪曲、迷茫ê 認知 kap 無理 ê 要求 iah是 過份ê 妄求。

Chit 幾禮拜,  lán 看tio̍h 法藏法師 ê Youtube 影片,妙法蓮華經七日等等, 感覺 sim-sek koh-kiam 對 lán 足 chē 啟發,也就是  i ê 智慧 光照 lán ka-kī ê 愚痴烏暗。 Koh 接 leh 看  日本 曹洞宗 祖師 道元禪師ê 傳, 達摩、慧能、kàu 印度 phah ê 《如來佛陀》。 Lán漸漸了解, in 佛教 leh 追求 siáⁿ貨,對 i ka-kī ê 嚴格, 對 別人 慈悲 kap thiàⁿ。耶穌 基督也是, lán 讀 4 傳,kap 創世記 在在是teh 講 thiàⁿ kap 慈悲。人都多是貪、瞋、痴,三毒毒害捆縛, 致到m̄-bat 道理, m̄-bat 好bái、芳臭, 也是可憫。

果然, in chiah-ê 祖師 死, 慈悲 kap thiàⁿ tio̍h 難 傳 難 教。是cháiⁿ-iūⁿ 人心 chiah ngī leh?Lán 想bē 曉。 Kin-á-ji̍t koh 1 ê 新聞, 講馬偕病院 ê 社工 處理 外國勞工人 破病ê tāi-chì。 Lán 看kah chiâⁿ  見笑,因為 本校mā lia̍h 馬偕 thiàⁿ 人 ê 精神做新 ê 校訓,有 chit 層交纏。

Lán 看hia-ê 初代祖師, 總--是 teh 傳教 智慧 kap 慈悲。M̄-koh, lán ka-kī 親身 接觸ê 經驗, chit 2 項 ná m̄ 是 教徒in 要緊ê 事項 leh。 In 接受默認 中國佛教傳來 ê lán 普通人、普通資質,無可能有jōa 大 成就、jōa koân 智慧 ê 制限, 甘願 ka-kī 做gōng人, 做 gōng 工, koh 當做是 消業障, 得 福氣。 Chiaⁿ 悲哀 to̍h tio̍h。 In 普遍 認為 克守規矩 tio̍h thang 入天堂, kàu 西方, che pháng 也是 Lán 台灣人ê 根底 惡劣現象, m̄-koh 人 無愛聽 老實話,無愛聽真實理路,che 也 普遍, nā 無 Socrates tio̍h m̄免 hông 毒--死 ah。

Lán koh-khah 驚hiâⁿ ê, 教會、教團竟然 變做愚教, kā gōng 當作 khah 有價值, khah 有信仰 ê 指標。佛教 內面 tio̍h 有 án-ni講, 師父 ka-kī 造業ka-kī 承受, 徒弟 ka-kī 修 ka-kī 行 也 ē-tàng 有 成就, m̄ 免 去 指出 師長 的不是 kap 錯誤行放。所致, 修行辦道ê 足chōe足chōe, 卻 bē-tàng 安邦定國。 基督徒 tio̍h sa 經句出--來 講:在前ê 必然在後... gû-gōng 人ê智慧... 人ê 智慧....
等等。

Khah lán mah 拜托 leh,教祖 leh傳ê 道理, he 核心是siáⁿ? 人 kan-taⁿ ē-hiáu sa 尾溜支節 leh 弄leh 弄 leh, koh  khún-tio̍k 別人, án-ni sī  teh jōa gâu, 照 án-ni, lín hiah-ê 教 是 ū leh jōa 好 ?世間 ê 道理 i 原在、現在、未來在, che kám m̄是 Siōng-tè A-pa-pē ? Lán 人 nā 照世間宇宙ê 理路行放 kám m̄ 是 一切自然? Lán 人tio̍h 是有ka-kī ê 意識 執tī 小小ê 我、身軀內,所以 bē-tàng 了解 bē-tàng 體會 chit 款道, 也 án-ni 產生諸苦、不幸。Koh 人人 執tī i 各人ê 我, 人人 各執其理,限tī 各人 ka-kī ê知識 眼界、經驗, án-ni-siⁿ 紛擾 不平。

Lán kám ē 驚 無存在感? iah 是án-ni 講: lán ê 存在 kám 有要緊?Lán人 nā 死,消無--去, lán kám ē m̄ 甘願 ka-kī 白白 活 chit 齣,了後 siáⁿ-mih lóng 無 留 siáⁿ-mih lóng 無 chhun, 無人siàu-liām, 無人chùn-būn,無人khòa-ì?Tio̍h ná 風吹起 1 陣沙塵, 風過無痕無跡。 Che lán 知影是 必然,kín-chōa-bān niâ。Án-ni 講起來,kám bē 使人kiaⁿ-hiâⁿ?

孔子公講i 50 知天命,lán taⁿ 超過ah, mā 是茫茫渺渺,連 1 塊安心ê 所在都 無法度確定。Koh beh 教人追求 人生幸福,lán kám m̄是青瞑ê 牽 青盲ê leh!所致, lán 假影 leh 教 sioh? Lán tah lán ka-kī ê心肝講, m̄是。Siōng 無lán kā  lán 人生經歷、體驗 分張hō͘ in。

Pháng 有影。 人siōng 大ê 迷障 iah 是 敵人 的確是ka-kī!

2017年1月2日 星期一

káu-á-sèng

恐驚,狗á lán 教 bē ē。 In 是kō͘ 身體 kap chhùi去 認知 chit ê 世界, lán beh án-chóaⁿ kā 教 he 道德、規矩 ê 道理 leh?講--起來,真chōe 人mā án-ni, lán 差不多無法度 kā i 牽來 思考 khah 抽象 ê tāi-chì, khah有 設想性ê 問題, 像 Einstein 講ê 想像實驗。

透早, 牽 kah beh kàu 厝ah, tú beh 入巷á ê 時, 1 ê chhiⁿ-hūn 人 講做 sit soah,騎 o͘tobai beh 出去, 烏麻 tio̍h kā i liòng kòe, 開chhùi kā i 咬 ê 款。I 人 siūⁿ氣, lán chiaⁿ phái勢, soah m̄ 知 án-chóaⁿ, 講 he 無sêng 狗咬ê, koh 比 lán ka-kī hō͘ 烏麻á kā ê 傷痕 hō͘ 看,結局, 人 lú siūⁿ氣。Lán tī hia 一直 hōe 失禮, 手牽烏麻, bē曉處理。 Lán 有 致覺 i beh 出--來 ah, 狗索有 sió-khóa giú khah óa leh, mā bē 赴。 足懊惱!Che  ko͘h有 1 項恐怖 ê 部份, 就是事件發生過程, lán人 離無 1 米,koh giú 狗索,kā ê 過程卻是完全無看tio̍h。

所致, lán 詳細 狀況 m̄ 知影。厝邊 2 ê老人 tī 邊á,看鬧熱!1 ê phah-lā涼,1 ê 講phái 話,會 kah chiâⁿ sim-sek 款。 孫老婆 koh kā 施ê 講, in kiáⁿ 建名牽 happy  tńg 來,放 leh hō͘ i tī 巷á 內 四界lōng,烏麻 tńg--來性地起,講 有咬 i ê 腹肚,包足久,koh 驗傷,來 chhi̍h 阿芬,講 beh án-chóaⁿ 處理。 In 講 nā 去報, che ē 咬人,無論 lán án-chóaⁿ 愛狗, lóng ē hông lia̍h 去。Hit pái 我 無 看tio̍h,koh 1 pái 講1 ê 老阿婆  hō͘ F1 pà tioh, 去收驚,the̍h 1200kho͘。 了後, 阿芬 kā in kiáⁿ 買柚á, 算補償ê意思,隔tńg年, in kiáⁿ soah 來死。

Lán 看, lán beh 直直入巷á, i beh 出巷á, i tú ài  tò oat, 在狗來看, ná sêng 車 chhîⁿ óa--來有威脅, 致使 狗á ē án-ni-siⁿ 反應。 是講, lán chit 遍無 khiā tī 對方ê 角度 來看, i 無的確 koh 有 急事, iah 是 要緊ê tāi-chì tio̍h去辦。Lán應當 先注意 che, 先kā i 處理khang-chhùi,照顧 i ê 心理,chiah來論事件,講 狗á性。 Lán soah tio̍h急 teh póe-hōe hiah-ê, i 可能 頭 1 遍聽 ê tāi-chì leh!Siáⁿ-mih 烏麻 看 tio̍h o͘tobai出去 chiah ē án-ni,o͘tobai 聲音 siuⁿ 大。 Lóng 趕緊講 1 kóa 事件發生ê原因, m̄ 緊 處理事實發生 了後 該做ê, jú 要緊 ê 現狀。Koh, ē 後悔 kàu 飼狗, 講 初起頭 tio̍h 無應該 答應 阿芬,lán 在來無贊成,án-ni-siⁿ。 Lán 想想leh, 警覺 án-ni m̄ tio̍h! 轉念講, 飼都飼 ah, 是事實, 也 10 數年ah,i hō͘ lán 加真了解 狗á性, 也 chōe 少 加添 lán 生活 ê 滋味。Lán 也tio̍h 感激 i chiah tio̍h。而且, 已經發生ê 事故,無可能講對方聽lán ê chhùi, tāi-chì tio̍h ē soah事。

Che pháng 也是 lán ka-kī 窮老爸心理ê 鏡射。Lán 情緒tek,驚kah 心頭 tah-hiaⁿh hōaⁿ bē tiāⁿ,驚 tāi-chì bē 收soah, 也驚狗á 名聲,驚 hông kòng phán-á,雖bóng lán 有 m̄ tio̍h,驚 別人無 比例原則,驚kah 失神魂 kha手 chiâu 軟。 Chiâⁿ 見笑, koh 知覺ka-kī án-ni jú 鬱卒懊惱。

Kā i 講, lán khiā chia 第三間 niâ, beh kā i 緊急 處理, i 無siáⁿ ài。 Kín 叫 阿芬 來處理, i 隨 講 tio̍h 緊 去 注射。阿芬隨駛車 kā i 載去新樓。 留 gún , 我 kap 烏麻,lán 是足懊惱, sim-chiâⁿ chiâⁿ bái ut leh,烏麻 是 天真 目睭 明明 講 i 無 m̄-tio̍h。 Lán 一直kā i 講,he 無 汝 ê tāi-chì, he 無汝ê 代誌 lioh, 汝 ná hiah 家婆,入來 lán 厝內ê chiah有 汝 ê tāi-chì lah。 I kám 聽有?

人kap 狗á 有時 lán 看都 chiok 成,chit款無明 ê 性地,真正 m̄ 知 beh 按 toh tháu。像講隔壁ê,見nā 人來 i tio̍h 一直kā lán 傳講烏麻咬人,in 永遠 m̄ 去了解 狗á性,iah是 人kap 狗 á 互動 ê 方式。Che kap lán 烏麻á kiàn-pái 看tio̍h 人 按 巷á 內發動 o͘tobai, beh 出去 tio̍h 激盪 kā pūi kám 無sêng?

講是 潛意識, 應該也有 1 ê 起頭因 chiah tio̍h。 既然, 1 出世 lóng bē 記得 chìn-chêng 世 ê tāi-chì, 恩怨情仇,ná koh ē 影響 chit 世 leh?Lán  thang 看失憶ê 人,因為 bē 記得 所以真chōe 係項失能,ah i ê 情緒反應、感情織陳 kám koh 原在?

Freaud 講  人 ê潛意識 teh chhui-sak lán 無意識ê 行放,chit ê潛意識 kám 有 實體, kám ē-thang hoa̍h 過 生死關卡, 情感 kám ē 渡過冥河?

Iū-koh leh siá he ah

 Iū-koh leh siá he ah bô thâu bô bóe Khoài pō͘ oh kái--ê  In-iû lâng bat  kā i kiò-chòe si-jîn sim-koaⁿ tòe kha-chhng phû kah pòaⁿ-thiⁿ-tén...