2016年12月5日 星期一

〈孤兒〉têng-tha̍k


Plots:
1. 序章, 起khiàn, 金水嬸á 認屍 ,回顧。
2. 頭半段,孤線講 榮平 kàu 11 歲老pē 也死 。頭á,無老母thiàⁿ惜,老pē  soah失主意, 無 注心管顧 i。
疑問:1. lóng 無chhin-chiâⁿ kiâⁿ-kha ?2. án-chóaⁿ 度活,收入 ê  問題。 國中kám 免 考試?
3. Kàu 偷走厝chìn前,hō͘ a叔 kap a嬸 chhiâⁿ。態度 jú 自封鎖,nah ē 肯聽 音樂老師ê 話?
4.1 金水á chit 頭 榮平 走 無看見去, khòa-tiàu 過日。 Kàu 50歲 chi̍t日透早hông 考銃 死,接回 起頭。
4.2 榮平 偷走ê 理由 kap 發展,kàu phah 死a 叔,koh m̄ 知影。
5.  phah 死 a 叔無功勞, koh因為 a叔枉屈坐罪, hō͘ i 拖累 hông 開除!。
6. 收尾。

Voyu Taokara Lau 用 ê 台語, 確實 láu, gio͘h-toh,也 súi-khùi! Chiàⁿ範in tàu-tīn--ê 夥計!
Sió-khóa 孤介ê 榮平 káⁿ 是 i tī真實世界siōng  chia̍p 呈現ê 面chhiuⁿ,是講,bōe hiah m̄ 知好bái lah ho͘ⁿh!

讀了,kâng款有lán 台灣人心悶 kap薄薄ê哀愁,phah-sǹg beh 叫lán 重新思考 lán ka-kī ê 身份。Nā ke kóa 環境 因素, pháng ē khah chōe 發展可能,m̄免半癲gâi。

結論:孤兒是 孤介造成 iah是 制度洗腦造成leh? 先切斷 pē-kiáⁿ 關係,學校 koh 灌另 1 ê身份, hō͘ i 認同,tì-kàu 精神錯亂?
"絲--ê o͘h!" 有jōa chōe m̄願, jōa chōe 不解 ê 不該 leh?

thòe-hòa

身軀ê 部品, 器官 日日有所siau-mô͘,時時teh 退化,退化kàu chi̍t ê khám-chām,lán 知覺tio̍h,hoah 講 是 病,老,liam-mi 死,苦!

退化kap 失能kau-kâⁿ,無停bōe-làng chiù-chia̍h 人,身軀,心也kâng樣, 佛所講無常是常。變新ê mi̍h kan-ta tio̍h 是 不時 tio̍h 去適應 體能、感官ê 落崎改變。 Chit ê 適應,無 tú-tú 熟手, tiāⁿ-tiāⁿ tio̍h 重新認bat,練習,確認。M̄ khì 適應,拒絕認識改變,拒絕改變,阻擋改變,有ê thūn 金khōng 銀,概 lóng 徒勞而已。

慈悲佛陀有教示,tiám-tuh 國王,taⁿ 汝看恆河水,kap 汝早時看ê,有變--無? Che 現代時, châu 失效去, 世界大溪 lóng kiōng-beh ta-khó 去,溪水流bōe kàu 大海! M̄-koh,智者佛陀是講, 汝所看所覺, chit ê 看 ê 精明,覺ê 靈通 有變--無?

恆河水tio̍h是汝ê 覺心,是常,bōe 變,因為bōe變, 汝 chiah ē 一直感覺 生、老、病ê 艱苦,破病chōe pái bōe hō͘ lán khah 慣勢,khah bōe 艱苦。 Che 保羅 也有寫,i 頭痛,chia̍p 疼,疼 kah hoah Siōng-tè A-pa-pē, m̄-koh bōe 好。

Án-ni,覺心圓明, lán 有siáⁿ 好?Ke 受苦niâ, kám m̄是?知苦生出離心,好修行,出離世界,妙明真心tī tah-lo̍h?七處徵心,有大智者牽khioh,koh iā 啼哭sì-lâm-sûi, lán leh?

妙明真心kì 無屬 lán 一身,講是 我執相,我執無我執,kám tio̍h bōe 痛苦?證現妙明真心 kám tio̍h真正 ē hō͘ lán 離苦?況且 得樂 leh?


2016年11月28日 星期一

Hallelujah -- Leonard Cohen kòe-sin

Chit tè 歌,lán 聽 tio̍h 薄薄 哀傷... bōe-su lim 高粱.... 

Kám m̄ 是講 o-ló Siōng-tè A-pa-pē? 悲傷症頭 ê 起蒂 tī tah-lo̍h ?有人 講, 人生ê苦湯,我 自sè-hàn chia̍h thàu-thàu ah,  bô愛koh chia̍h 苦瓜 ah!投射心理學講 lán 看 別人 ē 艱苦, 窮實是 ka-kī ê 苦, 佛也講 che 心相應。

Lán teh 苦án-chóaⁿ? Leh 苦 八pái lah!無chi̍t 日 正常ê 國度,lóng 有 別人ê thiàⁿ心 leh kā lán am-ô͘。 幼時 有pē母,阿媽thiàⁿ惜,少時 也有姊妹,先生thiàⁿ-thàng,kàu 轉大人koh 有 親家人 kap 牽手saⁿ 愛護,chhut 社會也有 朋友前輩 saⁿ 牽khioh。Ka-kī soah lóng 無 貢獻。 無災無病, lán teh 苦 八pái ?

Pháng, che 也是chi̍t 種心理學 leh 講ê 同理心ê 款。 Án-ni-siⁿ, lán 好ka-chài,iáu sêng 人。


Chit tè 歌,厲害, 旋律無 kài 複雜, m̄-koh, hō͘ 人 聽 bōe ià, koh ē-sái 隨人 變造, 所致,i真chōe 變體teh 流通,也 全世界ta̍k 國人 lóng 普遍kah-ì, 也 ē-sái 改。

2016年11月27日 星期日

tha̍k 〈Pēⁿ〉

借用 Chùn-chiu ê ōe:出現tī 小說lih narrator ê 作用 kap 必要, lán ài 研究,思考。
tì-kàu 小說結構, lán 發現 kap〈Hâⁿ〉有 sió-khóa sio-siāng。Hit-ê 故事引言 ê 我 ê 部份, kap story 牽涉無深,i 人iā 無 hō͘ 故事內容影響? Kám kan-taⁿ 走閃非洲 tio̍h 是影響? 無 交代?
Nā ka 我 頭段部份thâi-sak,改篇名 做(浮起lih 做王)kám 好?

火燒研究所 ê 事故 thèng-hó sa 去 做 起頭, hit ê 我 chìn-chêng 收tio̍h in 老師ê phoe kap 指示, chiah 開始tháu, 故事chiah 展開。變 探偵格 ^ ^

極機密 ê Phû-lí-ōng(浮起lih 做王),設計siōng。Òe-thòaⁿ ê 過程 kap 關鍵應當 ē 出現tī 檔案lih, iā 是 siōng 重要ê 改密 key, m̄-koh mā 無看--tio̍h。症頭 kap òe-thòaⁿ! 李醫師 chiah 是頭1 ê kha̍p tio̍h 病人(患者)ê 關鍵人,ē-tàng chioh i 來發展, i 也 無意中知影 , i 心內kám bōe 有 變化?起tì, giâu疑, 發現愈chōe 祕密,òe--tio̍h, 拒絕承認,改變行放... 可惜 chit 線。

Koh 有 ē-sái kā 讀者 講 Phû-lí-ōng ê 毒性火燒 bōe 消, 留 1 條尾溜 (狗á beh 做狗王, che 本來 tio̍h 會...)

2016年11月20日 星期日

chho͘ tha̍k 〈hâⁿ〉

粗讀〈hâⁿ〉
土曜日台語文學寫作讀書會@路邊

頭chi̍t 段〈走閃〉,逃兵 寫了 真 chán! 
跳接 主角ka-kī 逃兵 ê kì-tî, 是 khah ē-tàng 接beh 講ê 故事,是講,kám bōe 考慮 現場 kap 過去kì-tî ê similarity kap difference, 心理反應leh ? 除了 "明白"、"同情" koh 有 無? kám bōe 驚? 驚 hông 牽連--tio̍h?
篇名 改做 〈逃兵〉 無的確 khah sim-sek。
第二段〈走chhōe〉 身世? ē-sái 改做 〈身世〉
第三段 過去kap 未來 交接 tī chit tia̍p chit phāng,天時bái, 人也是ē-tàng 出kha 手。
陳啟章ê 決定kap 行動 應當 ài 對 未來 有khah 明顯ê影響(i 個人 iah 是 阿䆀--á in 母á-kiáⁿ,koh ē 影響 tio̍h 添福á ê 一生)!
---
1. 主要 ê 連結是 "人", m̄-koh 對 人性, 人 ê 動因 描述 siuⁿ chió。
2. 角色氣口, khah 薄!
3. 3 段式,連結力無夠! kan-taⁿ 人名 陳華,m̄-koh 描述也 siuⁿ chió。
(主角換名 應當 ē-sái 有 khah 重ê 意義, 無講--tio̍h)

2016年10月31日 星期一

ji̍t-chí

Pat thiaⁿ  lâng 講起, ji̍t-chí
Ē kā   lâng 拆chia̍h落腹
是講 時間無腹腸
Kā  lâng 拆 kah m̄-chiâⁿ  lâng
分張 hō͘ 世間眾生
也算功德

窮實 ji̍t-chí hóaⁿ-hóaⁿ 幻幻 lah
也有光彩 樂暢 ê 日
也有àm-sàm 悲傷 ê日
光彩 àm-sàm saⁿ lām ê日
也有 hóaⁿ-hóaⁿ 無明 ê 日

驚 sī 驚hiâⁿ ê 日 siuⁿ chōe
Àm-sàm tò͘ kèr 光彩歡喜
Soah 悲情無盡
了後,hóaⁿ-hóaⁿ 度活
無彩 lâng siⁿ
無彩 人生
Siōng 驚 chit 款 人生

2016年10月19日 星期三

eng-thô chhùi kap n̂g-kim kiàm

Chit lia̍p 小山崙á,káⁿ 是 人 put 塗來 kiat ê,無夠 五層樓koân,是講山勢 不止á kiā,koh 無 位 thang peh--起lih,tio̍h  菅芒 lah,赤cha-bó͘ kap 幾欉 鹿á樹,鳥榕 發kah chi̍t tah chi̍t tah ām-koah-koah。山勢 tú beh giâ--起lih  chìn前, chi̍t 位 差不多 3尺深 2尺半闊,khah 平ê 所在, 不時有 1 ê kui su 白衫 ê cha-bó͘ gín-á tī hia chē,看---起來, su̍h-su̍h,m̄知 leh sīm siáⁿ-hòe。Koh 也m̄ bat 看 有siáⁿ 人 kap i 做夥,所致,無人知影i 有siáⁿ-mih 經過。

小山崙á 邊a chi̍t phiàn 沙塗空地,m̄知siáⁿ 人ê,變做附近gín-á kap gín-á 大人聚集 sńg,thit-thô ê 所在,四周圍 khah 無人行踏,雜草 tio̍h發kah chi̍t phō chi̍t phō,m̄-koh ta-sán ta-sán,óa 路邊chit pêng 比路面khah kē,差不多 kan-ta gín-á kha肚koân niâ。

Hit kang,gún chiah-ê 浮弄貢--ê 長長短短行óa來 chit 塊 空地á,話仙,khà hó͘-lān,練功夫。 Beh 晝ah,ta̍k-gê 款 beh tńg去 ê時,阿貓青pōng 白pōng chông--來, ná hoah-hiu,有人teh 頂街phún, 欺負 lán ê人。眾人sûi 變面chhiuⁿ,無參詳,lóng 緊chông 去。

結果,武俠齣nih?Hit ê 人giâ 1 支 大刀,像關刀無tàu柄,teh 頂街 指指tu̍h-tu̍h, 意思 chia-ê 人 lóng 無kioh-siàu,無才情,無功夫, koh 無膽 án-ni,chhì-giâ-giâ, 真iāng,beh 起khang 惹事to̍h-tio̍h ah。

阿龍也 手giâ 1 支 闊面黃金劍,金 chiàn-chiàn,1 步踏進前,kap i sio 對相,beh 做i ê 對頭,喝講,"汝siáⁿ人,敢來亂?"

"先輸贏,看你有資格thang 知影--無!"
"好!"

2 人 kha步 chê 動,khiang 1 聲,黃金劍對 i 頷頸邊a hôe--過,對方大刀 lāi sih-sih tú pha 來 阿龍後khok下 頷頸ê 所在,阿龍早tio̍h 回劍格 tiâu leh ah。2 人 跳開 koh 對相,kâng款 koh i 動我也動,我動i 也動,阿龍koh 1 pái kō͘ 黃金劍劍身hôe kòe i ê 頷頸,對方也sio-siāng 大刀koh phut 來阿龍後khok下頷頸,kâng款 hō͘ 阿龍黃金劍格leh。是講,眾人chiah 看tio̍h 黃金劍根本無磨。

"汝 siáⁿ-mih 名?" hit ê 人 收勢 kā 問。
"我 阿龍。汝 siáⁿ人?"
"我 阿虎,頂港來--ê。汝功夫bōe bái!"
"你 giâ 大刀, ài koh tńg去練--幾tang ah!"
"Heh,我敬重汝, 汝káⁿ 教示--我! Koh 來!" 起刀 koh beh 動手。
"擋 leh,nā 真正beh sio thâi, 你 早tio̍h 死ah, 你 m̄知nih? 我ê 劍 lóng 先hôe tio̍h 你ê 頷頸ah! 你koh leh。"
"是有影,m̄-ku 我也lóng bô chùn-būn tio̍h。"
"你看!" 阿龍giâ 黃金劍 hō͘ i 看。
"是,阿龍兄,我拜服。"
"好lah, 交 1 ê-á 朋友 tio̍h 好。"
眾人自án-ni,圍óa--來,ta̍k-gê 熟sāi--chi̍t-ē。阿龍講 黃金劍ài sa khì 還王爺, ka-kī 1 路,其他ê 本底beh tńg去ê soah kap 阿虎 做伙去 chia̍h 晝 講話。

阿龍行 翻頭,tńg來 空地á,oat 過 看 小山崙á hit tah, 果然 hit ê cha-bó͘ gín-á tī hia。阿龍看 tio̍h 心也寒--tio̍h。

I 有 察覺 tio̍h阿龍來,taⁿ 頭 kā 看。 面肉白白,目睭烏仁白仁真明,目眉是幼幼ê 柳葉眉,鼻thêng-thêng 細粒細粒,chhùi唇 ná 櫻桃,色也是sêng 赤赤赤櫻桃色,phah 1 iân油光, ah 面模á 標準ê 瓜子形, tio̍h kán-ná 畫ê hit 款,koh sêng 韓國 標準手術過ê cha-bó͘ gín-á hit 款。看--起來真少年,m̄-ku 舉止行放卻是穩重,sêng Thina,法國中尉ê cha-bó͘人。

阿龍,m̄ pat 看過 lán chia 有chit 款面形ê 人,也印象中,i 行踏過ê 所在也lóng m̄-pat 看。心內hiāuⁿ-hiāuⁿ, i mā m̄知是án-nóa,i ka-kī ē hiông-hiông 起意翻頭來chia。看 i 目睭有雲飄過彼款teh 看 i,阿龍 chi̍t 時間 聯想tio̍h Yokho Mary, soah ka-kī phái-sè--起來, lê-lê oa̍t頭,koh oa̍t tńg來。

"ēⁿ..."
"我tī chia kám ē 妨礙tio̍h lín?"
I soah 先開chhùi。



déjà vu bāng-kéng

     Lán tiāⁿ-tiāⁿ bāng-kìⁿ lán chhut-hiān tī kâng-khoán ê chhù-kéng: tiûⁿ-só͘, sî-kan tiám, khì-hāu, lóng sio-siâng. Chhău tē 3 pái, lán tī...