Tio̍h Chióng acceptance speech

       Lán m̄-chai siáng kā lán chhui-chiàn, ū hông soán ji̍p  tio̍h chióng. Koh sī 林茂生教授台語教學優良獎, lán chin hoaⁿ-hí, iā kám-kak chin kám-sim, m̄-koh koh-khah chōe--ê, sī sió-khóaⁿ tám-tám, kiaⁿ lán taⁿ bē khí chit ê chióng ê ì-gī kap miâ-siaⁿ. 

Chai-iáⁿ hit mî, sûi chòe 1 ê koài-kî ê bāng： lán bāng kìⁿ khì chham-ka  林茂生教授 ê 火化, khì kàu hia, ài seng niá sin-si, jīn sin-si. M̄-koh, niá bô 林茂生教授 ê,  soah niá tio̍h lēng chi̍t ê lán Tâi-gí kài ê chiân-pòe, bāng kéng ū-kàu chhiⁿ-chin, niá ê sî, sió-khóa chai-iáⁿ chit ê chiân-pòe sī siáng, m̄-koh khiok kì bōe bêng. Pún-té èng-kai sí--ê sin-khu, phôe-hu í-keng lóng nóa bô khì ah, chhan-chhiūⁿ sa̍h kè  ê koe, phoe liù liáu-liáu ah,  iā siau chúi kah ē-tàng ti̍t-chiap khòaⁿ tio̍h kiàn-chí bah án-ni,  khah sim-sek--ê sī i soah peh khí-lâi kau-tāi chi̍t kóa ōe,  ì-sù tio̍h sī kiò lán kè-siok phah-piàⁿ hùn-tàu ê ì-sù. Liáu-āu lán tio̍h cheng-sîn ah, sim-koaⁿ m̄-kam koh hi-bî.

成大第三屆台語文獎學金共22人獲獎

Chit ê chióng sǹg góa kin-nî siōng chán ê kàu-su chiat lé-mi̍h, iā hō͘ ka-kī chi̍t ko͘-bú kap chi-chhî, lán ē  kè-siok chòe chit ê bú-gí ho̍k-heng kap kiàn-kok ê sū-kang. Sī-kóng, lán ê kàu-su chiat ji̍t-chí sī kì-liām Lîm Bō͘-seng ê 3 goe̍h 11.

Lán ka-kī sīm ka-kī, jī-cha̍p kúi tang ê Tâi-gí kàu-ha̍k le̍k-thêng, ū-iáⁿ khó͘ khah choe kam, tú-gū ê kong-kek, phí-siùⁿ, keng-thé kap 敵意 m̄-bat tn̄g kòe. Taⁿ,  lán iā àn siàu-chòng kiâⁿ kàu ū-hòe ah, hiah-ê phái-mi̍h-á chá tio̍h lóng ē-tàng kā i tòng-chòe tùi-bīn hóng-soa, ū-sî khau tio̍h bīn ē ui-thiàⁿ, chha̍k tio̍h ba̍k-chiu  ē tiam kah ba̍k-sai bē tòng chit, chit-má lán lóng sió khóa póe leh tio̍h ē-sái kè-sio̍k koh kiâⁿ ah. 

Koh lán khòaⁿ lán ka-kī tī chit kiāⁿ úi-tāi ê sū-kiāⁿ lāi-bīn ē-tàng chòe--ê, khêng-si̍t tōa pō͘-hūn lóng sī  chiân-pòe tiám-tuh kap pêng-iú khan-khioh chiah thang oân-sêng chió-chió ê khang-khòe. Lán móa sim kám-siā in, iā kám-siā gún pe-bú, a-má thn̂g hō͘ góa ê Tâi-gí té-tì, koh ài kám-siā gún A-hun chi-chhî góa ê chí-goān koh chiàu-kò͘ góa ê seng-oa̍h. Kám-siā ki-kim-hōe pan hō͘ góa chit ê chióng. 

pò-thâu

 Tú-chiah koh khì tē saⁿ kò͘-hiong, chit ê pòaⁿ chng-siā kiâⁿ-kha-hoe. Hiah-ê chip-siú ka-hn̂g chhù-the̍h ê lâu-lâng, chha-put-to berh bô liáu-liáu ah. Iū-á the̍h châu-châu hoan khí hoàn-chhù, pia̍t-chong ah, chit khai-hoat m̄-sī lán kah-i ê hoat-tián, ke-á lō͘ kâng-khoán 4, 5 bí khoah, chhù khí kah 6 lâu, 7 lâu, ah khah khoah ê tio̍h khí kah 16, 17 lâu, beh 20 lâu. Lâng m̄-sī chiáu-á heh, mā m̄-sī ài khiā koân-soaⁿ khòaⁿ bé sio that, khí hiah koân, lâng chi̍p-tiong, chhut-ji̍p kha-lō͘ tio̍h bái, koh kéng-koan iā bái, si-koe oe̍h chiⁿ-chiⁿ choan-choan lâng hō͘ chhù kiap leh.

Lán goân-té it--tio̍h ê hiah-ê chhiū-á, kiông-beh kah hiah--ê lâu-lâng kâng-khoán siau-si khì ah. Bo̍k-koài leh joa̍h, ka-kī nā ài chok gia̍t, khah kan-khó͘ to ka-kī ài thun--lo̍h-khì.

Sī-kóng, lán chit khoán ài chū-jiân, sioh chêng--ê, kám ū-iáⁿ cháu lóng bô lō͘ ？

Tâi-pak chhī, Tâi-oân chu-goân siōng chi̍p-tiong ê só͘-chai, jîn-kháu iā leh kiám-chió, che tio̍h sī tōa chèng-chhek bái ê pò-thâu lah.

Tiong-chhiu

tiong-chhiu lo̍h-hō͘ bô kòe khoe,

giâ-thâu khòaⁿ thiⁿ  sio hong chhoe,

thiⁿ kheng tiām-tiām bô kóng-ōe,

chòe ok ê lâng ē liân-hôe.

in khó-lêng ín-iōng Quantum Physics lāi-té

2 ê koan-liām：

1. indisguishable 2. wave funcion convolution

leh chhú-lí in ê chîⁿ；

chîⁿ tī tó ūi, lín/lán lóng bô hoat tō͘ khu-pia̍t, tàu-té sī siáⁿ-mih chîⁿ, àn tó-ūi lâi--ê；

kā kok chióng chîⁿ ká-ká chò-hóe, sán seng hok-cha̍p ê wave function, lín tio̍h bô hoat-tō͘ chai-iáⁿ chîⁿ ê lâi-lō͘ kap khì -hiòng.

bó-gí lêng-le̍k chiah leh tàu,

hi-seng hioh-khùn mî-ji̍t chhau,

bô-chhái ko-châi phái chhùi-táu.

jīn-chin giâm-keh lóng beh tâu.

lâng nā tōa chāi oh khan-kà,

beh sí beh oa̍h bô cheng-chha,

phian-kiàn sêng-kiàn iau-pá chhá,

būn-tôe khùn-lân o͘-pe̍h sa.

lán chòe chit hāng liáu ke-hé,

tio̍h tam sin-miā kài giâ-kê;

chiok gâu tâu kò chèng-keng bē,

hāi lán lāi-siong hê-hê-hê.

chòe lâng lāu-su tio̍h jīn-hūn,

jīn-chin phah-piàⁿ bōe kheng-hun,

in m̄ jīn-lō͘ oh thun-lún,

koh hǒng chau-that sit chū-chun.

kim-gûn châi-pó thàn lâng hán,

bô loān sim-koaⁿ bô kán-tan,

bián chhan bô lâng kà khui gán,

sūn-ho̍k thiⁿ-lí chhú sim an.

lâng nā koh-iūⁿ tio̍h chín-tī,

m̄-thang khǹg kú tāng bô i;

chi̍t-khoán kiâⁿ-pàng tài khong-khì,

chia̍h kiⁿ kāng-khoán bōe kái-î.

pe̍h-lō͘ kèr liáu chin hán-kiàn,

si̍t-chāi khoân-kéng tōa piàn-chhian,

beh iâⁿ ke-kiám ài sio-ián,

chín-kiù bú-gí bo̍k iân-chhiân.

ōe nā loān kóng kiaⁿ lûi khà,

gōng lâng siáu lâng lóng bô chha,

hāng-hāng ngī-beh kah lí chhá,

sū-si̍t chōe-gia̍p chia̍h bē ta.

sè-kan put-pêng bián siūⁿ-khì,

hoaⁿ-hí khai-ha̍k sin ha̍k-kî,

siōng-khò ke-kiám kóng tō-lí,

beh sìn m̄ sìn kì-chāi i.

ji̍t iú só͘ su iā iú bāng,

to͘-chhī seng-oa̍h sim bâng-bâng,

khoài-lo̍k ji̍t-chí thiⁿ bē kàng,

nā m̄ hùn-tàu sī khang-khang.

lán lâng hòⁿ-hiân sì-kòe khòaⁿ,

hit-sî hó-miā khì peh soaⁿ；

chi̍t chōa chhia-lō͘ kàu koân-soaⁿ,

lâng nā sim sóng m̄-kiaⁿ kôaⁿ.

tâi-oân-lâng sì pah nî sú,

ji̍p ka beh tha̍k ū khah su,

ké-iáⁿ ài tâi ba̍k su̍h-su̍h,

chiok i lāi-lî it-ti̍t ku.

thái-ko kiâⁿ-pàng ê tāi-chì,

bîn-kan hoán-èng chin koài-kî,

kuiⁿ-khiaih choân kok lóng hoaⁿ-hí,

khó-thàn khó-chheh kiam khó-pi.

chun-chhûn i lâng kiò a-peh,

si̍t-chāi phòng-hong tōa chúi-ke,

chia̍h-chîⁿ oai-ko ū-kàu chē,

pì-bi̍t chhut-phòa khì giâ kê.

bo̍k-bêng hoat-koaⁿ lâng chhò kàn,

tiong-hoa bîn-kok loān put an;

chèng-gī cheng-gī bē-hù tán,

chhìn-á lia̍h pîⁿ bô kán-tan.

chit tia̍p chèng-lâng khiu gán-kài,

ìn-á the̍h-lâi tǹg m̄-chai,

hoat-koaⁿ to̍k-it ê kiàn-kài,

koài lán lok-sōng koh gōng-tai.

oan-oan-khiau-khiau liap chîⁿ-châi,

chi̍t siaⁿ m̄-chai phiàn lâng tai,

káⁿ--ê bān-hāng thang bô tāi,

to-chhiám chia̍h lâng huih sai-sai.

kui nî khui hoe thiam sek-chhái,

hāu mn̂g chi̍t châng hó hoe-chai,

lâng hiâm chhàu-chiān koh chhìn-chhái,

tiû-chhun goe̍h-kùi miâ m̄-chai.

hit ê hoat-koaⁿ káⁿ sī chháu,

thiau-tî pàng lâng m̄ khu-lâu,

gín-á tōa-sè hē-hē háu,

a̍h bô sī-hui loān chhau-chhau.

chhit tiám saⁿ-cha̍p kóaⁿ thàu-chá,

kan-siong kau-pôe tiám teng-lâ,

chi̍t kù m̄-chai chin káu-chà,

kan-kúi chhàu-sim chin a-cha.

Sî-sǔ Chhit-ji̍t-á

 

Aug.11 ~ Sep.1

lo̍k-soán miâ-siaⁿ hoan kúi pōe,

m̄-kiaⁿ chhiú-bé phah-chhek-soe,

kim-chîⁿ liû-tōng phe-sí chōe,

sàng khì thô͘-siâⁿ pìⁿ iam-koe.

 

in lâng hông lia̍h chiok siūⁿ-khì,

chháu-á chhi-sim beh kiù i,

kè-sio̍k kià-hù chîⁿ hō͘ i,

khó-thàn chhi-gû bô io̍h i.

 

chhia-kó͘-àng-tāng chhiau thàu-thàu,

péng bô giâu-gî thâu kau-kau,

hu-khang khang-hu bô-tè cháu,

siáng thang kā lán seh thàu-lâu.

 

khang-hu sè-kan keng chì-chài,

bē kiàn-siàu m̄-kiaⁿ lâng chai,

chháu-á kam-goān chòe kú-chhài,

m̄-kiaⁿ chhi-gâi m̄-kiaⁿ tai.

 

khang-hu sè-kan keng chì-chài,

bē kiàn-siàu m̄-kiaⁿ lâng chai,

chháu-á kam-goān chòe kú-chhài,

m̄-kiaⁿ chhi-gâi m̄-kiaⁿ tai.

 

Koa á pe̍h tóng gâu ōe piáⁿ,

chhit goe̍h pòaⁿ ah bē chhut siaⁿ,

bān hāng i to chìⁿ kah iâⁿ,

taⁿ hông siaⁿ-ah iah m̄ kiaⁿ.

 

A-peh khui-chhùi tio̍h sī chán,

chhiau-oa̍t nâ-le̍k chin kan-tan,

siu chi̍p o͘ kim lóng bián tán,

chháu-á koah liáu chiok chho͘-chhân.

 

i lâng it-seng gâu káu-piān,

ai-khiu phòng hong koân jî thian,

kan-na tham chîⁿ bô siūⁿ siān,

lán beh phoe-phòaⁿ kháu bû giân.

 

thiⁿ kng thiⁿ àm bô pòaⁿ hāng,

bông-bông biáu-biáu koh chi̍t kang;

ba̍k-chiu peh kim khia̍t-khia̍t khàng,

khàng beh chi̍t-ji̍t chhan-chhiūⁿ lâng.

 

Tâi-gí ke-kiám o̍h：

chhùi gâu oai ōe ti̍t-ti̍t koái,

chhim-sìn ê lâng chiok chia̍h-koai；

bêng-bêng sám chòe tìⁿ koai-koai,

sin chiàⁿ bô leh kiaⁿ iáⁿ oai.

 

bē-hiáng kiàn-siàu chi̍t kháu chàu,

lang-lang khòaⁿ i m̄-chiâⁿ kâu,

khui-chhùi pe̍h-chha̍t tio̍h leh làu,

sìn-chiòng iû-goân kiông-beh lâu.

 

chhit goe̍h sî-á o͘-pe̍h sìn,

phiàn-su̍t chia̍p thiaⁿ bô leh sin,

siâ sim bōng-sióng oang kui tīn,

chhùi liām siān keng chhiú bo͘ lin.

 

tio̍h-kip chhōe lâng lâi hē-siàu,

thái-ko bô lâng beh chhap-siâu,

kóng it-ngó͘-chhit ū gōa khiáu,

sám chò liam-mi chiūⁿ kha-liâu.

 

tâi-gí chín-kiù chin kip-kè,

lí-góa m̄-thang sio e-the,

khui-chhùi bú-gí chiah ū té,

chū chun chū sìn thang thoân ke.

 

bûn-tàn siu-sêng chiām-chiām óa,

tiong-chhiu kám ū khah khùiⁿ-oa̍h?

thiaⁿ-kóng chóng-thóng lâng sìⁿ lōa,

m̄-chiâⁿ kok-ka bô khah choa̍h.

 

kang-hu tio̍h ài ke-kiám liān,

chu-sìn chìⁿ su̍t liān hō͘ i chhian,

kok-ka pó-ūi ē sio-chiàn,

kám beh chio̍h-thâu the̍h leh khian.

 

choán-hêng chèng-gī m̄ kín chò,

hun-loān ké-siōng ké pêng-hô,

sī-hui khiok-ti̍t bô thang khò,

chèng lâng sim-koaⁿ loān cho-cho.

 

Tâi-oân bí-lē sī pó-tó,

sī-kóng khah chōe ba̍k-chiu lô,

phô͘-sat ùi in lâng ùi kó,

gû-chhi pí-phēng ú-tiū to.

 

nn̄g chheng khòng la̍k bōe kòe-sim,

bân-lô kong-iōng tiōng chù-im,

lô-má jī-bú tio̍h iōng-sim,

pe̍h-ōe-jī siá ē thàu-sim.

 

jī khòng jī-sì ōe bóng ōe,

tâi-oân lâng sim lân bán hôe;

Tâi-bûn kàu taⁿ lō͘ iáu oe̍h,

iú-chì tâng-sim bô chhin-soe.

 

kui sin o͘ o͘ ê o͘ káu,

kó͘-chui iah bô tio̍h khòaⁿ thâu,

cha̍p la̍k sǹg sī ū-kàu lāu,

sin khó͘ pīⁿ thiàⁿ lóng bē tâu.

 

lâng nā pàng nōa ji̍t kōe tō͘,

liâm-mi hó thiⁿ koh thiⁿ-o͘

sim nā pêng-an bián chia̍h-pó͘,

bián kiû gōa so͘ tòa kiaⁿ-to͘.

 

chhit--goe̍h lâi thiaⁿ kúi-á kó͘,

hō͘-lâi chap tih lâng siⁿ-ko͘;

lán-lán bān-hāng m̄ ài kò͘,

soaⁿ piⁿ put-sî hûn o͘-o͘.

 

chia̍h kah la-phóe hó sim-kéng,

iā bat chia̍h kah ōe that-heng,

so͘ -so͘ ji̍t-chí chiâⁿ chhèng-éng,

goân-lâi hām-bîn ké chheng-êng.

 

chhit-goe̍h pòaⁿ ah bô lâng kò͘,

liâm-mi iū-koh thiⁿ o͘-o͘;

bo̍k-bêng tháu-hong kiam lo̍h-hō͘,

kiàn-kok bī chiâⁿ bô thang so͘.

 

lûi-kong sih-nà chai sī tiān,

bûn-bêng AI tián sin-ian,

bîn-sio̍k nî-cheh chiâⁿ khoài piàn,

chit cho̍k ê lâng kài khiàn-thian.

 

Olympic sè-kài nāu,

Tâi-oân gín-á ū-iáⁿ gâu

tiong-hôa tâi-pak ngī beh tàu,

tī-sî Tâi-oân thang phû-thâu?

 

hip-hip o͘-im ê cheh-khùi,

te̍k chéng khan-gû teh tōa khui;

hō͘-siong chìn-pō͘ kiû làu-khùi,

chi̍t-ê bāng-sióng ti̍t-ti̍t tui.

 

liam-mi joa̍h kah kiông-beh sí,

hō͘ lâi chap tih chhit goe̍h sî,

hoán-tùi tài-gî bô lí-khì,

bú-gí tī-sî chhut-thâu-thiⁿ？

 

chhi-bê bîn-chiòng sim kam-goān,

hông koah kú-chhài lóng bē oan,

bé-su siâ kàu tiong-kok khoán,

Tâi-oân beh hó bē oân-choân.

 

chhia-lō͘ thong-tháu bô chó͘-gāi,

phun-pho bā-chia̍h khì koh lâi,

bô mî bô ji̍t bô kong-chhái,

pêng-an sī hok lâng m̄-chai.

 

tōa-koaⁿ tōa iūⁿ chin chhiú-chhèng,

chia̍h chîⁿ e chîⁿ choân iú-pêng,

kì-chiá hōe tiong sià-sì-chèng,

oân-choân hū-chek put-ti chêng.

 

chi̍t ji̍t cheng-sîn sim thòe tàng,

bông-bông jû hoàn jī-gō͘ tang,

óng-sū chiân-tîn bô pòaⁿ hāng,

m̄-chai án-chóaⁿ chhan-chhiūⁿ lâng.

 

chū-jiân khoân-kéng tōa kái-piàn,

in-iû lâng sim m̄ sūn thian,

jîn-chêng gī-lí khòaⁿ bē hiān,

ko͘-khu̍t lāu-lâng bô khó-liân.

 

kok-ka bē khí m̄-bián oàn,

chò-hóe kiàn-li̍p lán Tâi-oân;

khoe-ho̍k bú-gí ē oân-boán,

kok-hông thang chò thâu-bóe koan.

 

3 ji̍t oa̍h-tāng khin-sang kèr,

m̄ bat ê lâng hoah hàuⁿ-têr,

sin-thé sim-lêng ná chia̍h bêr,

sim-chiâⁿ hoaⁿ-hí khoaⁿ-khoaⁿ per.

 

kang-hu tio̍h ài ke-kiám liān,

chu-sìn chìⁿ su̍t liān hō͘ i chhian,

kok-ka pó-ūi ē sio-chiàn,

kám beh chio̍h-thâu the̍h leh khian.

 

chhián soaⁿ mā ū hó kong-kéng,

kiô-sek sek-tī khui siang têng,

Tâi-oân ì-chì tio̍h kian-tēng,

Hiok-têng kim-pâi chin kong-êng.