Iū-koh leh siá he ah

 Iū-koh leh siá he ah

bô thâu bô bóe

Khoài pō͘ oh kái--ê 

In-iû lâng bat  kā i kiò-chòe si-jîn

sim-koaⁿ tòe kha-chhng phû kah pòaⁿ-thiⁿ-téng

kah lâng phín kóng koa-si

Khoài pō͘ oh kái ê si-chōa 

liām ná sió-khóa sòa-chhùi sòa-chhùi

bô khòa hó-chhùi pháiⁿ-chhùi

bián lūn chhiⁿ-chin iah hóaⁿ-hóaⁿ

lia̍p-chō  koh lia̍p-chō

chi̍t têng tha̍h chi̍t têng

kù-tāu hiān-hiān khioh kah pâi-chí lè-táu 

pau soaⁿ pau hái

kám ē tha̍h chhut chin-si̍t sè-kài

kám ū lia̍p sêng bí-hó ú-tiū

Sim lāi àm-àm-á kiaⁿ chi̍t kù 

siá ka-kī sóng ka-kī thiòng tio̍h-sī hó

m̄-ta̍t 

He lóng bē kìⁿ chèng tit lah, lāu sian--ê bat án-ni toàn

m̄, lí berh siá sáⁿ mn̍gh leh

Chiok kú bô siá ji̍t-chì ah

Chiām-chiām liáu-kái "述而不作" ê sim-chiâⁿ ah.

Hit ji̍t （chhe 4）khì chham-ka Sìn-liông sin chheh hoat-piáu hōe. Lán thiaⁿ  i leh kóng, khak-si̍t  lán pàng siuⁿ kú ah, khióng-kiaⁿ ū 6 nî gōa ah ê khoán.

Ji̍t-chí kòe liáu hóaⁿ-hóaⁿ bô-êng, ā bōe-su bô-êng he bô kè-ta̍t ê ji̍t-siông sap-á sū, lán tio̍h bô ài siá. M̄-koh, sim-su kám bô chhî-siok teh tín-tāng sioh？ Nā ū mā èng-tong ē-sái kì-lio̍k, ū-sî iā ū kóa sim-sek, kim-kng ê mn̍gh puh chhoaih a. 

Koh khah bô-êng, sú-si̍t sī lán ê si-kang hō͘ phun-pho cháu-chông kap ji̍t-siông routine liô-koah, ká-chhùi, pìⁿ kah iù-chhùi loān hun-hun, tì-kàu lán bô sim-chiâⁿ hó-hó-á khioh-si̍p thai-kéng lán ê siūⁿ-hoat, kám-siū.

Koh, tāi-chì iā ū tōa ū sòe, ū iàu-kín, bô iàu-kín, lán soah lóng pàng i khì, án-ni khak-si̍t kóe-ji̍t ū khah khin-sang, iā hō͘ lán lâng kiông-beh hóaⁿ-hóaⁿ siau-si khì ê khoán-sit. Siáng kà--ê？ Lán ê sìn-liām cháu tó khì ？ Lí-sióng bo̍k-phiau cháu tó khì ？ Tē 4 pún chheh, kám kau-tāi ē kòe ？

Lán koh kā hit pún Spleen sa chhut-lâi tha̍k khòaⁿ māi leh, iah sī hit pún 與卡夫卡對話Kafka...  

Lán mā hoat-kiàn lán sim-su kap kì-tî ū-iáⁿ khah su, su-khó lêng-lek chiâⁿ bái, tiāⁿ-tiāⁿ kán-ná ū châi-tiāu su-khó chhián-chhián ê lí-lō͘, tùi jîn-seng, jîn-sèng iu-bî chhim-khek ê só͘-chai bô châi-tiāu sûn kah kàu, kì-tî mā bái, hāng-hāng tāi-chì kè kúi-kang-á tio̍h hoân khì, hóaⁿ-hóaⁿ bōe bêng, khah-su oa̍h tī-teh echo chamber ê âm-khang-ku. 

Lán chìn-chêng tha̍k tio̍h iú-lāu, bû-lāu tāi-khài chit ê ì-sù lah ho͘ⁿh. Iú-lāu bōe tit oân-boán siu-chhî, chhî koh chhî put-chiap-it. Í-chá, lán ē khêng-kiù kóng che sī lán sian-thian put-chiok, hiō-thian koh sit chai-pôe só͘-tì, m̄-koh, chia̍h kàu taⁿ mā chiah chōe hòe ah, koh án-ni e-the siūⁿ beh sià-sin-lī kám bōe kiàn-siàu leh？

Lâm hō͘ kap báng

Bōe sái lâm tio̍h hō͘ ! Lí ē kám-mō͘ (í-chá kóng chòe kám tio̍h hong-siâ). Lán lâng m̄ chai tī-sî khai-sí ū án-ni ê khoàⁿ-hoat koh  chhim kah ná sìn-gióng leh.  Góa bô siáⁿ sìn-táu, in-ūi lán put-sî tú tio̍h siàng tōa hō͘ ê to͘-ha̍p. 

Kàu lán bat khoàⁿ kèr  ê hit chhut kóng lâng hō͘ tōa kâu chiàu-kò͘ ê  tiān-iáⁿ, lán khak-tēng lâng lâm kóa  hō͘ bô iàu-kín, mā bōe khin-á tio̍h phòa-pīⁿ. Só͘-tì, lán kin-á-ji̍t giâ chi̍t ki tōa hō͘-soàⁿ m̄-koh bô thián khui, kan-na khoàⁿ he lâng lâi kheh khì ê Hân-kok lâng, lâng-lâng giâ leh jia hō͘, lāu-bú ngī beh kā gín-á jia, gín-á ài chū-iû, koh lâm hō͘ sim-sek hó sńg bô siáⁿ ài.

Hō͘ nā lo̍h, che ko͘ tio̍h ē tōa. Sū-si̍t tī hia thô͘-té ū sí-mi̍h, in chiah ē toa. 

Lán kiaⁿ-ji̍t thiau-kang lâm hō͘, koh thiau kang m̄ kín sóe seng-khu, oāⁿ saⁿ, lâu chi̍t sin siâⁿ báng ê khì-bī. Kó-jiân bô kúi hun-cheng, hō͘ i kā saⁿ ūi. Lán iā sûi phah gō͘ la̍k chiah.

Sī-kóng lán m̄ chai, che báng án-nóa ji̍p lâi lán pâng-keng. Chang-àm khùn kah poàⁿ-mî, saⁿ-kiⁿ thiⁿ hō͘ báng kā kha, iā hō͘ i chhá cheng-sîn. Soah--lo̍h-khì,  beh khùn bô hiah kán-tan, bô thang hiah kín tio̍h lo̍h-bîn. 

Mā hoat-kiàn chúi-báng ná ke hiah chōe? Tàu-té àn tó-ūi lâi leh? Chhōe mā chhōe bô in-toaⁿ, chiâⁿ hoân. Put-jî-kò, chúi-báng bōe kā lâng kā, kan-na i seng-o̍ah koàn-sì chhek-ò͘ lâng hoān lâng hiâm niâ. Chìn-chêng ti-tu iah sian-thâng-á lóng bô khoàiⁿ ah, bo̍k-koài in leh chhàng-chhiu. Iáu-koh ū chiok chōe sòe-sòe chiah-á ê ka-cho̍ah, m̄ chāi àn tó pū chhoaih, put-sî sô lâi sô khì, chin sù lâng ìr-chak. Kám ē tio̍h sī án-ni, tiān-náu chiah ē khui bōe khí-lâi? Lán chit nn̄g kang kā i chhì, koh iā chiâⁿ sūn chiâⁿ koai, bô chia̍h koai-koai tio̍h hó choán ah.

Chit chām hō͘, tio̍h án-ni bái, hō͘ lâi chap tih, chhut-ji̍p tâm-sip, siûⁿ-siûⁿ, báng-á bih hō͘ mā ji̍p jîn-ke-chhù, cháu lâi góa ê pâng-keng, kiáu loān lán ê khùn-bîn.

Chit-kú THBK koh leh chóng-thóng kap li̍p-úi soán-kí ah. Tâi-oân tài tio̍h chit ê àm-sàm pīⁿ, jîn-bîn put-sî oan-ke niū-chè, iā put-sî hoaⁿ-hí kek-tōng bōe-sū khong-siáu. Lí khoàⁿ khì Hâng-chiu pí-sài--ê tó chi̍t ê sī Tâi-oân tūi-oân ? THBK ê li̍p-úi iā ē-sái choân-choân te̍k-kok ê ì-kiàn kap chèng-chhek.

Chêng kúi ji̍t, Nobel bûn-ha̍k chióng, soán Norway chió-sò͘ lâng ê gí-bûn chok-ka Jon Olav Fosse, i ēng  Norwegian Nynorsk siá chok, chit chióng gí-bûn chiah 82 bāng lâng leh kóng niâ, siáⁿ-mih leh chhī-tiûⁿ o̍eh, sòe. Lí siá ê mn̍gh-kiāⁿ nā ū kè-ta̍t kap ì-gī, lí hoân-ló chió lâng tha̍k ū ?

Lán chai-iaⁿ che tek-khak bōe tùi Tâi-oân tó-lāi hiah-ê Tiong-bûn iah-sī Tâi-bûn(m̄-sī Tâi-gí-bûn ê Tâi-bûn) tōa chok-ka ū siáⁿ khé-sī, in nā ē-hiáu hoán-séng, chá tio̍h kai hoán-hóe ah. 

Chang, Tâi-bûn-hē thêng chio ê siau-sit hông lōng-iông chhut-khì ah. In hit tīn Tiong-bûn-hē--ê bōe-su só͘-ū ê kong-lô lóng in-ê, só͘-ū ê sit-gō͘ lóng kap in bô kan-gāi leh. Phiàn kúi leh bōe chia̍h chúi. In tio̍h sī hit khoán m̄ chai hoán-sèng ê lâng, kan-na ē-hiáu kong-ke̍k pa̍t-lâng, khoàⁿ pa̍t-lâng bô ba̍k-tē niâ. Ta̍k-put-sî tio̍h beh tōa-sòe siaⁿ jióng, in sī ûi-it chin-lí ê hòa-sin án-ni. Chhá ke lā kê cha̍p gōa tang, m̄ bat ū hoán-hóe ê ì-sù tio̍h sǹg ka-kī ê su-sim mā kóng kah in ná chèng-gī hòa-sin hit khoán. Put-sî beh kā lâng phì-siùⁿ, khau-sé, keng-thé, lé-mā ... Siōng ok-chit--ê sī ka-kī oai-chho̍ah ê sim-lí ngī khan hiah-ê ha̍k-seng gín-á kin-tòe in. Chit pái metoo sū-kiāⁿ tio̍h sī in phian-sim am leh chiah ē thoa-iân kàu chit chūn iáu bōe soah. (Seng-kong tāi-ha̍k hit pêng chit-má mā án-ni)

Thâu-mn̂g bak tio̍h chúi, hō͘-chúi kap chúi-tō-chúi, thiau-kang m̄ chhit, m̄ chhoe, siâⁿ báng hāu-kó kài chán. Koh ū chi̍t ūi lín chai-iáⁿ, "báng-á tèng lān-pha." Hiah-ê tī Tâi-bûn-hē lih ê Tiong-bûn lâng, mā sī án-ni, chia̍h lâng kàu-kàu.

 

 

Sit tiān, thêng tiān kap thiàu tian7

Ū-iáⁿ thiàu tiān liáu, hī-á ke chiok an-chēng, bô he ki-ki kiò ê siaⁿ.

Kin-á-ji̍t sī in THBK ê liân-kè, lán hiâm liáu sî-kan koh iā kiaⁿ thiám, koh kiaⁿ chhia-thâu lâng ài tī hia kap lâng e lâi kheh khì, só͘-í, àn-sǹg tòa Tâi-pak hioh chi̍t ē khah ū leh. Lâng ha̍k-eng in thàu-chá tio̍h kā-kì pàng-ká cháu ah, lán iah leh chhiân. 

Pún-chiâⁿ siūⁿ kóng, ē-po͘ pó͘ bîn khiaih, sim-sîn khah an-tēng, thang ke tha̍k kóa chu, iah-sī kā Sìn-liông khòaⁿ kó su-khó sū beh án-chóaⁿ siá. Lán kha-chhiú ū-iáⁿ khah bān-tūn. Chit lé-pài kā ha̍k-seng gín-á kóng ba̍k-chiu ài khui, ài ū lâng khan-kà ê kò͘-sū, lán siūⁿ-khí Feynman ê nn̄g-ê m̄-chai chin iah ké ê kò͘-sū. Bo̍k-koài lâng hoat-tián kah hiah koân ê sêng-chiū. Sim-lāi lán ka-kī oàn-thàn, ut-būn. 

Àm-thâu-á chhit tiám thóng, ji̍t-thâu í-keng àm-chhē ah. Lán tú ta̍h chhut mn̂g niâ, lán siūⁿ kóng thâu-chêng hit tùi bú-á-kiáⁿ, lāu-bú gâu kà gín-á, m̄-kú khiok leh kóng i kóng-ōe bōe-hiáng chat siaⁿ-liōng. In pún-lâi leh kóng siáⁿ-mih ài kuiⁿ ê tāi-chì, thiaⁿ èng-tong hoa̍h chhut thih-mn̂g ah, lán tòng-chò in leh kóng mn̂g. 

Sī-kóng lâu-thui keng ê tiān-hóe soah chóng hoa--khì, che chiok hoán-siông. kàu thih-mn̂g hia in bô kuiⁿ, kám-ē sī leh kóng tiān-hóe?

Lō͘-teng iáu-koh chiàu-siông kng iāⁿ-iāⁿ, hō͘ koh leh lo̍h ah, lán hoan-thâu giâ hō͘-sòaⁿ chiah-koh-kóng. Thiaⁿ tio̍h hit ê lāu-bú siaⁿ-sàu khai-sí bái, kà-sī  in hit ê gín-á siaⁿ siuⁿ tōa, hiâm i bōe-hiáng khòng-chè.

Lâng gōa-kháu í-keng leh siu-lí ah... nn̄g chiah kang-thêng-chhia, sì-gō͘ ê lâng, peh khí lih tiān-pò thiāu téng. Lán kín siám piⁿ-á kòe, kui tiâu Chin-lí-koe, lō͘-teng to̍h-to̍h, jîn-ke-chhù lóng bô tiān.

Kiat-kio̍k, chha-put-to chi̍t tiám cheng liáu-āu, tiān lâi.

M̄-koh, góa ê tiān-náu soah bô hoat-tō͘ chèng-siông khé-iōng... Chhiâu beh poàⁿ tiám gōa cheng chiah thang khoe-ho̍k khui-ki... (Sim-koaⁿ tiuh saⁿ ê, siūⁿ-hoat kúi pah khoán)

Tāi-khí-seng, lán hoân-hó peng-siuⁿ peng ê mn̍gh-kiāⁿ ē phái, sīm cheh, koh kiaⁿ lāu-chúi, chóng-kóng hiān-tāi seng-o̍ah sit tiān beh án-choáⁿ tio̍h hó leh. 

ToPoj chrome téng ê extension

Chit-má, in-ūi MS Windows 10/11 ê "chìn-hòa", FHL su-ji̍p-hoat só͘  su ji̍p ê pe̍h-ōe-jī pian-bé, it-ti̍t piàn, bo̍k-kòe lán pian-pâi ē bái. Chit chân tāi-chì, in  tong-jiân  bōe thong-ti lán, ah lán ná ē chai-iáⁿ?

In-ūi lán ū leh î-hō͘ TaigiLMJ101, lán ū siat-kè pe̍h-ōe-jī choán chòe THBK Bân-lô im-phiau ê thêng-sek, beh hō͘ lán Tâi-gí lâng  lī-piān èng-hù in bô-lí ê iàu-kiû. Lán téng kúi ji̍t á, hoat-hiān, pe̍h-ōe-jī ê o͘ hē-lia̍t lóng choán bōe kòe khì, si̍t-chāi iàn-khì, lán tio̍h kā i gián-kiù cheh, chiah hoat-hiān chit ê thian-thong.

Iā, lán kā TaigiLMJ101 kái sin-pán ah, TaigiLMJ101_23Oct.dat sī chit-má siōng sin pán--ê. Beh ài--ê chiah kià phoe lâi thó heh.

Lán í-chá chiap chhiú î-hō͘ Taiwanese Package(AKA TP), siâng-sî, ū Venila, FHL ê Tâigí su-ji̍p-hoat. Lán kiaⁿ TP   ē in-ūi Word kái-pán liáu-āu, MS ē hùi sak VBA. Hó-ka-chài MS in  kàu taⁿ lóng bô hòe sak VBA. Só͘-í, TP iáu-koh ē-sái ēng.

Lēng gōa, lán khó-lū kàu-io̍k hiān-tiûⁿ, chin chōe tian-náu siat-pī, lóng bô khui koân-hān hō͘ lâng an-chng nńg-thé, só͘-í nā i bô an-chng FHL, beh an-chng tio̍h kài hùi-khì, koh FHL an-chng liáu ài têng-sin khui ki, ū chng khoe-ho̍k Card ê  tian-nāu án-ni an-chng ê su-ji̍p-hoat tio̍h ē siau bô khì, bô hoat-tō͘ ēng. Só͘-tì, lán it-ti̍t siūⁿ  khòaⁿ beh án-chóaⁿ tio̍h hó. Lán chai-iáⁿ óa-khò THBK chèng-hú sī bô-bāng. Lán tio̍h khì chhōe khòaⁿ pa̍t kok ê lâng án-nóa chhú-lí in ê jī. 

Lō͘-bóe chhōe tio̍h Russian ê toCyrillic, lán iōng lán chho͘-chhián ê Javascript jīn-bat kap lêng-le̍k kā i siu-kái, tio̍h chiâⁿ-chòe lán ka-kī ê toPoj extension, kèng-jiân koh ē-ēng-tit.  Chòe-kūn MS Windows seng-kip kah 10 iah-sī 11, FHL an-chng bōe chió lâng tú tio̍h būn-tôe, bōe-tàng an-chng, iah-sī an-chng liáu mā bōe sái ēng, án-ni lán chit  ê toPoj tio̍h kài lī-piān.

Tong-jiân, chit  ê toPoj ài tī chrome lāi-té ēng, Lán Tâi-oân lâng koàn-sì kah-chhiú ê MS Word bē-sái ti̍t-chiap ēng, ài seng tī chrome lāi-té keyin liáu, chiah copy ji̍p Word.

Lēng-gōa, lán chit ê toPoj koh ū 1 ê hó-chhù, góa kài chia̍p ēng, tio̍h sī tú tio̍h ēng-gí iah sī gōa gí, lóng bián chhiat-ōaⁿ sū-ji̍t-hoat..

Bi̍t-pô

 Chêng nn̄g saⁿ lé-pài, lán siōng-pan chia khai-sí ū 1 khoán koài bī, bô hó phīⁿ. Ū lâng kóng ná sêng chia̍h-mi̍h phái-khì ê chhàu-phú bī, góa   kóng chin sêng bó͘-mih tōng-bu̍t ê chhàu-sái  koh hō͘  iām ji̍t-thâu pha̍k ta ê bī. Kiat-kio̍k, lán khah gâu, ioh tio̍h.

Gôan-lâi chi̍t siū bi̍t-pô bih tī chang-chhiū-á ko͘-ta ê hio̍h-á lāi, beh-ám-á chhut-chhut ji̍p-ji̍p, pàng kui phiàn sái jiō. Hó sī kóng bi̍t-pô ē chia̍h báng thâng, lán chia kàu-sek báng kài kāu, koh tōa chiah, chin chōe ha̍k-seng gín-á tiāⁿ-tiāⁿ hō͘ báng-á  kā kah ai-ai kiò. 

Taⁿ nā bô chhú-lí, ji̍t pha̍k chi̍t ê bī, hō͘ lâm chi̍t ê bī, che mā chin bōe sù-sī. Che kap  in tiāⁿ bih hia phok hun kâng-khoán, lán phīⁿ khah lāi ê lâng, tio̍h  khah khek-khui.

pit-gia̍p 2023

 

Chi̍t nî chi̍t kái sî-ki kàu, ha̍k-seng pit-gia̍p m̄-thang lâu；chhiú-ki ōe-bīn kò͘ tiâu-tiâu, hiâm lán o̍h-tiàm tián i gâu.

chhêng-peh khui-hoe khah hán kìⁿ, sù-sî khòaⁿ tio̍h chhia̋ⁿ tián chhiⁿ,

lán ê jı̍t-chí kán-ná chìⁿ,sûi-sî hoe siā àn-ni-siⁿ.

jı̍t-thâu lo̍h-hái thiⁿ chiām àm, pòaⁿ-mî m̄ khùn sī hū-tam;

kio̍k-sè m̄ bat koh khám-khám, chóng-thóng káⁿ ē soán khong-am!

kui chhiū ū hoe tōa-tōa lúi, âng-iām kiô-sek siuⁿ chá khui; bông-chéng bô hō͘ leh khiàm chúi, lâng kòe gō͘-cha̍p miā tı̍t chhui.

Ko-thih chīn iâⁿ piàⁿ sok-tō͘, lú-tô͘ pêng-ún ūi kài so͘;

kho-ki bûn-bêng tōa chìn-pō͘, hēng-hok tī tó góa hô͘-tô͘.

pòaⁿ pah hòe-thâu kám sǹg chōe, sè-chêng leh khòaⁿ lóng chiâu hoe; bó-gí sū-kang ke-kiám chòe, nā tn̄g beh khàu bô lâng pôe.

siūⁿ tang siūⁿ sai sak bó-gí, ōe-tô͘ kóng kó͘ liām-koa-si

khńg lán kok-chhin tio̍h chì-khì, thoân-thn̂g Tâi-gí bān-bān-nî.

https://jukhai.blogspot.com/2016/06/kau-pang-jio-tioh-gia-kha.html

ke-kiám liān chhit-jī-á

io hâ pe̍h tòa iûⁿ-chhiⁿ bīn, pó-to hoan-gêng sin-chū-bîn；

hûiⁿ-pà thó-chia̍h lóng chhiúⁿ chīn, sit-lo̍h thian-liông chōe put-khin.

thiⁿ-kong kán-ē m̄ chiàu-kò͘, bô thàn thiⁿ-lí lâng hô͘-tô͘;

saⁿ siâⁿ siu-sêng lâi bóng-tō͘, koaⁿ-thiaⁿ ū lâng sim-koaⁿ o͘.

Gín-á m̄ io kau lâng koán, io̍h-á thāu lo̍h khah bōe hoan,

jîn-kan sè-chêng châu piàn khoán, siáⁿ lâng iàu-kín lâng sam-koan.

La̍k-ge̍rh hóe-sio hoe seng-tióng,

chhù-piⁿ chhiū-lân kài sù-siông；

àm-àm chheng phang lâng khòaⁿ tiōng

kiat chí píⁿ-píⁿ chhit-lí-hiong.

Hong-thai óa lâi lâng jû-loān, hông-hō͘ hông-pī kám ū chhoân;

iâu-giân o͘-phoe bô lâng koán, phòng-hong bîn-chú ài Tâi-oân.

hō͘-chúi khiàm-kherh jı̍t phái tō͘, ta̍k-jı̍t jı̍t-thâu ná hér-lô͘; hong-thai berh kàu iā kan-khó͘, Tâi-gí m̄ kiò án-ná ho͘ ?

chit chūn tāng-tàⁿ oh sêng-siū, hāu-tiúⁿ kìⁿ-bīn hoah ka-iû;

óa-khò Siōng-tè ē pí-iū, m̄-bián jîn-kan bo̍k-bo̍k-siû.

chúi-khì cheng-ka khì-ap kē, hong-thai beh cháu hiàn âng-hê;

hông-hun kūn-óa jı̍t chiām té, bó-gí sū-kang mài e-the.

sin-khu khùi-la̍t châu ēng chīn, pòaⁿ-mî báng-á gâu chhá bîn,

thiⁿ-tē kah-chí kóng m̄ sìn, lí-lō͘ bêng-bêng khòaⁿ m̄ chin.

Àm-sî chı̍t chūn kòe soaⁿ phang, phang ia̍h bô lâi hoe bô âng;hong-thai pò-thâu tı̍t-tı̍t sàng, chiah òaⁿ khui-hoe siâⁿ siáⁿ lâng?

M̄ bat le̍k-sú kòe-óng-sū, Tâi-oân lâng-á ū khah-su;

sat-jîn mô-thâu chhāi hāu-khu, kà lán an-sim tha̍k gōng chu.

Tôa-thúi bo̍k-bêng lia̍h leh thiàⁿ, lâu-thui phái peh iáu ē kiâⁿ；

kóng chi̍t ê iáⁿ siⁿ chi̍t kiáⁿ, m̄-pat án-ni siūⁿ ē kiaⁿ.

chit-chām hò͘-chúi sǹg bōe sòe, tōa-chúi káu-hiā iāⁿ-iāⁿ poe；soán-kí bōe su tōa biō-hōe, hit tóng m̄-nā thau lia̍h koe.

Liông-kài Iú-gî chhiú khan chhiú, Tai-lâm ū-iáⁿ bô ba̍k-chiu, o͘-liông se̍h-toh chāi lâng khiú, hō͘ in hia-pai koh chhàng-chhiu.

chò sit chhiau sî bô hiō-hóe, chhut mn̂g âng hoe khui móa oe；

sin-thé kū phòa lâng ū hòe, m̄-chai koh thang chòe kúi hôe.

hō͘ lûi-kong khà

 Hit ji̍t thàu-chá, lán leh siōng-khò kóng tio̍h jîn-seng ê chêng-chhù（chhù-bī, chêng-ì, lí-sióng, sìn-liām téng-téng） káng ：

"Chêng-chhù"，iā ū pōe-kéng sî-tāi kah khoân-kéng ê éng-hióng, jīm-hô tāi-chì, jîn, sū, bu̍t tio̍h ài tī pōe-kéng chit khoán context lih chiah ē théng-hiān kè-ta̍t kap kū-pī ì-gī.

Lán kóng khí lán ka-kī ê nî-tāi, kok-bûn sian-siⁿ kà lán kóng ko-tiong pit-gia̍p tio̍h ē-sái/ ū chu-keh khì Tiong-kok  chòe koān-tiúⁿ, in chi̍t ê koān tio̍h phēng lán kui Tâi-oân khah tōa. Bián kóng lán hit chūn lâng sè hàn, thâu-khak mà iù-chiúⁿ, su-siong lêng-lek lám-jio̍k, lán hông koàn hong tōa hàn, bōe-su koe-kui-á, ka-kī khòaⁿ ka-kī kài tōa, kài éng-hióng khì-khài.

Koh kóng gín-á sî, sian-siⁿ mā tiāⁿ ē kiò lán siá "lán ê lí-sióng" chit khoán chok-bûn  ōe hō͘-lán ê mn̍gh. Lán kkóng gín-á sî khak-si̍t lán ē hē goān chòe "úi-tāi ê kho-ha̍k-ka", m̄-koh kok-tiong niâ  sûi hông  chi̍h-iāng, pìⁿ chòe "kho-ha̍k-ka",  kàu ko-tiong pìⁿ  sêng "jīn-bat kho-ha̍k ê lâng" niâ, kàu tāi-ha̍k "pó-chhî thâu-khak  chhèng-chhiⁿ"  tio̍h hó. M̄-koh, che oan-nā bô hiah kan-tan lio̍h,  lán  chheh tha̍k lú chōe, lú hoat-kiàn ka-kī bat lú chió...

 

Só͘-í, lán  chai-iáⁿ in keng-le̍k chha-put-to 2,30  tang chêng ê "小確幸" 無厘頭、魔幻、穿越、架空，一拳超人 téng-téng，lán Tâi-gí ē-sái kóng hiau-hēng ê sì-tāi, koh  kàu taⁿ ê "躺平",  só͘-í ū "逃跑雖然可恥，但是有用" chit khoán chok-phín.

Lán ná kóng, sim-chiâⁿ  bōe-bái, koh khòaⁿ gōa-kháu  òaⁿ lâi ê chhun-hō͘ lú hoaⁿ-hí, kóng khí lán chha chi̍t-su̍t-á lâng kiò lán khì chòe bo̍k-su, chha chi̍t-tih-tih-á khì thih  thâu  chòe hôe-siūⁿ ê keng-le̍k. Gōa-kháu lûi-kong tio̍h khai-sí tōa siaⁿ khà, lán  ê ha̍k-seng gín-á bīn-á chhiò-chhiò ná  pí, kóng "hô͘, lāu-su beh hō͘ lûi-kong kòng ah"， lán thiaⁿ tio̍h mā sim-sek hèng kóng "hioh, khó-lêng góa kóng liáu bô siáⁿ tō-lí, hō͘ lûi-kong chhek-ok,  góa ài khah sé-jī leh, hah hah hah",  koh kè-siok kóng, "m̄-koh, góa lóng kóng chin-sim ōe lioh, kóng láu-si̍t ōe lûi-kong èng-kai chai-iáⁿ, bōe kā góa kòng， hah hah hah" ta̍k-gê  mā  chhiò. "Bô tek-khak lûi-kong leh kā góa chhi̍h chán,  lín thiaⁿ, tio̍h bô, chán chán chán,  hah hah hah.    

 

Tâi-gí LÔ-MÁ-JĪ 101

 Tâi-gí lô-má-jī 101 template

sī Tī  MS Word lāi-té kái-ōaⁿ Tâi-gí lô-má-jī pian-bé ê kang-khū, chhiáⁿ chham-khó sú-iōng, chú-iàu

hó chhù tī kū pán nńg-thé, pian-chip nńg-thé lāi-té sū-iàu tp-encode （Taiwanese package） jī-hêng chiah ē chèng-siong, chiah ē súi.

tāi-seng ài downlaod siōng  sin pán ê TaigiLMJ101_22Dec.dot ,

（tiám lo̍h-khì, google ē khui 雲端文件，beh Download ài soán MicrosoftWord ê .doc keh-sek，

Download liáu, chiah kā .doc kái chò .dot）  

lia̍h--tńg-khì, kā i khǹg khì  chit ê só͘-chāi （folder）：

I tī MS Word khé-tōng liáu-āu tio̍h ē chū-tōng kā kang-khū tī 增益集 lāi-té  siⁿ--chhut-lâi.

kok chióng kang-khū kong-lêng：

1. sò͘-jī tiāu-hû choán ōaⁿ chò unicode ê pe̍h-ōe-jī

2. unicode Tâi-gí choán tńg lâi sò͘-jī tiāu-hû

3. sō͘-jī tiāu-hû choán chò tp-encode pian-bé （su-iàu Taiwanese serif  jī-kut font）

4. kū ê tp-encode Tâi-gí bûn-chiuⁿ choán chò unicode

5.  unicode choán chò tp-encode

6. unicode ê  Bân-lô choán chò pe̍h-ōe-jī unicode

7. pe̍h-ōe-jī choán-chò Bân-lô thoân-thóng pán

8. pe̍h-ōe-jī choàn-chò Bân-lô chèng-sek pán （KIP pán）

Kang-khū choán-ōaⁿ ê sî, ài ēng sî-kan, che hām su-iōng-chiá ê tiān-náu téng-kip ū koan-hē, sî-kan chòe-chiò khòaⁿ tô͘-hap.

Iā ē-sái,  ka-kī chòe khàng-kū ji̍h-á （button） ài download chit ê tòng-àn： Word.officeUI

Download liáu, khǹg tio̍h ū, Word tio̍h ē ke che 

Apple Mac  ê Word mā ē-sái ēng  

an-chng ê siong-sè soeh-bêng su Tī Mac Word An-chng TaigiLMJ101.pdf

Beh chhiūⁿ Windows lāi-té án-ni chū-tōng ài chhōe tio̍h  ē-kha chit--ê （Sin-pán ê Mac OS kap MS Word）

Chit ê só͘-chai bōe chhut-hiān tī  tô͘-hêng kài-bīn, ài kō͘  copy ê hong-hoat. 

Góa kā TaigiLmj101 download hē  tī  toh-bīn （Lán ka-ki  ê Desktop）

Copy ê pō͘-sò͘  chhiūⁿ ē-kha án-ni：

1. seng àn Word ê Tools lāi-té ê Templates and Add-ins chhōe tio̍h

só͘-chai, 

2. khé iōng terminal 

3. tī terminal lāi-té cd khì hit ê só͘-chai （chhiūⁿ kóng key in cd Libr, ji̍h tab i ē chū-tong pó͘ āu-piah ê jī, múi 1 chat, lóng ē-sái án-ni, it-ti̍t key kah Word）

ji̍h enter, án-ni. 

4. cp Desktop/TaigiLmj101_22Dec.dot  ./ 

ji̍h enter, án-ni tio̍h copy hó-sè ah, ē-sái kā terminal kuiⁿ--khiaih ah（command +Q）

* Ē-kha sī Kū-pán ê

1. Tī Word ê Preferences lāi-té chhōe Find Locationgs

2.  kā tiám 2 ē, chhōe tio̍ph Startup

3. Startup tiám 2 ē, ē-tàng chai-iáⁿ TaigiLmj101_22Dec.dot ài khǹg toh-ūi

4. Tiông-sin khé-tōng Word  tio̍h ē chū-tōng chài-ji̍p.

Téng-bīn sī kū-pán ê hē-thóng kap Word.